International Law Enforcement Academies – ILEAs
Opublikowano 6.10.2010
oprac. Wydział Komunikacji Społecznej GSz CBA
Działające w strukturze Departamentu Stanu USA Biuro ds. Narkotyków i Międzynarodowego Egzekwowania Prawa (Bureau for International Narcotics and Law Enforcement Affairs – INL) pełni istotną rolę w zakresie międzynarodowej walki z korupcją. Na przestrzeni ostatnich lat Biuro podejmowało liczne działania dyplomatyczne, jak i programowe, nastawione na realizację czterech podstawowych celów w wymiarze międzynarodowym, przede wszystkim:
- jednoczenie rządów pod szyldem wspólnych zobowiązań - poprzez uznawanie i pomoc w kształtowaniu międzynarodowych norm w celu walki z korupcją, rząd Stanów Zjednoczonych sprzyja poprawie wzajemnej współpracy;
- pomoc w spełnianiu przyjętych zobowiązań - Stany Zjednoczone udzielają poszczególnym rządom wsparcia w zakresie podejmowania efektywnych działań antykorupcyjnych;
- mobilizowanie powszechnej woli oraz sektora prywatnego do działań - społeczeństwo jest najlepszym generatorem woli politycznej do walki z korupcją;
- stanowienie przykładu - rząd Stanów Zjednoczonych walczy z korupcją poprzez promowanie uczciwości w obszarze granic swojego kraju oraz stawiając podejmowane działania za przykład dla świata.
Biuro realizuje działania w obszarze regionalnych oraz międzynarodowych przedsięwzięć zorientowanych na budowanie instrumentów egzekwowania prawa dla zagranicznych rządów, mających na celu walkę z przestępczością, narkotykami i korupcją. Działania INL zorientowane są na wzmacnianie sieci uregulowań i konwencji przeciw narkohandlowi, korupcji oraz międzynarodowej przestępczości zorganizowanej.
W celu walki z międzynarodowym handlem narkotykami, przestępczością oraz terroryzmem powołana została światowa sieć Międzynarodowych Akademii Egzekwowania Prawa (International Law Enforcement Academies - ILEAs).
Do utworzenia sieci Akademii na całym świecie nawoływał ówczesny prezydent Stanów Zjednoczonych Bill Clinton przemawiając w dniu 22 października 1995 roku podczas Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych z okazji 50. rocznicy powstania Organizacji. Nadrzędnym celem tej idei była walka z międzynarodowym handlem narkotykami, przestępczością oraz terroryzmem poprzez zacieśnianie współpracy międzynarodowej.
Akademie administrowane są przez działające w strukturze Departamentu Stanu Biuro ds. Narkotyków i Międzynarodowego Egzekwowania Prawa (Bureau for International Narcotics and Law Enforcement Affairs – INL) oraz Biuro Bezpieczeństwa Dyplomatycznego (Bureau of Diplomatic Security – DS).
Aktualnie działa pięć Akademii: ILEA Budapeszt na Węgrzech, ILEA Bangkok w Tajlandii, ILEA Gaborone w Botswanie, ILEA Roswell w New Mexico w USA, ILEA San Salvador w Salwadorze. Ponadto powołano również Regionalne Centrum Szkoleniowe ILEA (ILEA Regional Training Center) w Limie w Peru, funkcjonujące jako ILEA Ameryka Łacińska.
Pierwsza Międzynarodowa Akademia Egzekwowania Prawa powstała w 1995 roku w Budapeszcie. Powstała na mocy porozumienia z grudnia 1994 roku, które zawarli ówczesny prezydent USA Bill Clinton, prezydent Węgier Arpad Goncz oraz premier Węgier Gyula Horn. Akademia została otwarta w kwietniu 1995 roku, przy wsparciu amerykańskich agencji, rządów Europy Zachodniej oraz Kanady. Prowadzone w Akademii zajęcia obejmują szkolenia z zakresu zwalczania terroryzmu, korupcji, przestępczości zorganizowanej, przestępstw finansowych oraz handlu narkotykami.
Druga Akademia utworzona została w 1999 roku w Tajlandii. W rekomendacjach dotyczących jej utworzenia znalazły się postulaty poprawy współpracy w regionie zorientowanej na walkę z głównymi trendami przestępczymi Południowowschodniej Azji, w tym handlem narkotykami, przestępczością finansową oraz przemytem ludzi. We wrześniu 1998 roku na mocy porozumienia dwustronnego zawartego między rządem USA oraz rządem Tajlandii, formalnie powołano Akademię. Prowadzone kursy specjalistyczne obejmują zagadnienia walki z przestępczością narkotykową, komputerową, kwestie bezpieczeństwa oraz praw własności intelektualnej.
Sukces Akademii w Bangkoku i Budapeszcie przyczynił się do utworzenia kolejnej, której celem miała być poprawa współpracy w regionie zorientowanej na walkę z głównymi trendami przestępczymi Afryki, w tym handlem narkotykami, przestępczością finansową, terroryzmem oraz przemytem ludzi. 24 lipca 2000 roku rząd Stanów Zjednoczonych oraz rząd Botswany zawarły porozumienie dotyczące powołania Akademii. Program zajęć prowadzonych w Akademii obejmuje szkolenie z zakresu walki z terroryzmem, przestępczością zorganizowaną, strategii policyjnych, wykrywania narkotyków, zbierania materiału dowodowego, przestępstw przeciwko dokumentom, nielegalnej imigracji, a także korupcji publicznej.
W celu poprawy jakości wykonywanych przez zagranicznych urzędników obowiązków i tym samym bardziej efektywnej walki z przestępczością oraz zapobiegania przemieszczania się elementów przestępczych, utworzono Akademię prowadzącą szkolenia dla uczestników z całego świata. Akademia powstała w 2001 roku w Roswell w stanie New Mexico w USA. Prowadzone tam zajęcia obejmują szkolenie z zakresu profilowania kryminalnego, etyki w policji, planowania operacji policyjnych, postępowania w przypadku przemocy domowej, zagadnienie kadr i kobiet w policji, roli obywateli, postępowania w przypadkach stawiania oporu, etc. ILEA Roswell administrowana jest przez konsorcjum uniwersytetów oraz podmiotów prywatnych na podstawie porozumienia o współpracy zawartego z amerykańskim Departamentem Stanu. Szkolenia opracowywane są i prowadzone przez wykładowców akademickich z przeznaczeniem dla funkcjonariuszy zagranicznych organów ścigania.
21 września 2005 roku podpisane zostało kolejne porozumienie, tym razem z rządem Salwadoru, na mocy którego powołano kolejną Akademię. Zgromadzenie Narodowe następnie ratyfikowało porozumienie 30 listopada 2005 roku i z tą datą nastąpiło również oficjalne otwarcie ILEA El Salvador. W Akademii szkolą się przede wszystkim funkcjonariusze policji, prokuratorzy, sędziowie, śledczy oraz urzędnicy imigracyjni.
Utworzenie Regionalnego Centrum Szkoleniowego ILEA w Peru (ILEA Regional Training Center) zaproponowała podczas odbywającego się w dniach 5-7 czerwca 2005 roku w Fort Lauderdale Zgromadzenia Generalnego Organizacji Państw Amerykańskich (Organization of American States - OAS) ówczesna Sekretarz Stanu USA, Condoleezza Rice. Regionalne Centrum Szkoleniowe w Peru działa na mocy Memorandum of Understanding regulującego kwestie zobowiązań rządów amerykańskiego i peruwiańskiego. Regionalne Centrum Szkoleniowe działa pod szyldem ILEA Latin America.
Centrum oferuje specjalistyczne kursy dla funkcjonariuszy policji szczebla kierowniczego, prokuratorów, pracowników wymiaru sprawiedliwości. W szkoleniach uczestniczyć mogą przedstawiciele służb z Peru, Argentyny, Boliwii, Chile, Brazylii, Kolumbii, Ekwadoru, Paragwaju i Urugwaju.
W zależności od potrzeb poszczególnych regionów oraz interesów Stanów Zjednoczonych, rząd USA wyraża gotowość do rozważenia ewentualności powołania kolejnych Akademii.
Źródło: state.gov (US Department of State)
