POLSKA - Centralne Biuro Antykorupcyjne
Centralne Biuro Antykorupcyjne (CBA) jest służbą specjalną powołaną do zwalczania korupcji w życiu publicznym i gospodarczym, w szczególności w instytucjach państwowych i samorządowych, a także do zwalczania działalności godzącej w interesy ekonomiczne państwa.
Działa na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (t.j. DZ. U. z 2019 r. poz. 1921).
SZEF CBA
Szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego jest centralnym organem administracji rządowej nadzorowanym przez Prezesa Rady Ministrów. Szefa CBA powołuje na 4-letnią kadencję i odwołuje Prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Kolegium do Spraw Służb Specjalnych oraz Sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych. Ponowne powołanie na Szefa CBA może nastąpić tylko raz.
Szef CBA Agnieszka Kwiatkowska-Gurdak
Dnia 5 marca Prezes Rady Ministrów powołał Agnieszkę Kwiatkowską-Gurdak na stanowisko Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego, po zasięgnięciu opinii Kolegium i Sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych oraz Prezydenta RP.
Pani Agnieszka Kwiatkowska-Gurdak została wyznaczona do pełnienia obowiązków Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego dnia 19 grudnia 2023 r.
ZADANIA CBA
Do zadań CBA w zakresie właściwości Biura (zwalczanie korupcji w życiu publicznym i gospodarczym, w szczególności w instytucjach państwowych i samorządowych, a także zwalczanie działalności godzącej w interesy ekonomiczne państwa) należy przede wszystkim rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw (wymienionych w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o CBA) oraz ściganie ich sprawców, ale także:
- ujawnianie i przeciwdziałanie przypadkom nieprzestrzegania przepisów o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne;
- dokumentowanie podstaw i inicjowanie realizacji przepisów o zwrocie korzyści uzyskanych niesłusznie kosztem Skarbu Państwa lub innych państwowych osób prawnych;
- ujawnianie przypadków nieprzestrzegania określonych przepisami prawa procedur podejmowania i realizacji decyzji w przedmiocie: prywatyzacji i komercjalizacji, wsparcia finansowego, udzielania zamówień publicznych, rozporządzania mieniem jednostek sektora finansów publicznych, jednostek otrzymujących środki publiczne, przedsiębiorców z udziałem Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, przyznawania koncesji, zezwoleń, zwolnień podmiotowych i przedmiotowych, ulg, preferencji, kontyngentów, plafonów, poręczeń i gwarancji bankowych;
- kontrola prawidłowości i prawdziwości oświadczeń majątkowych lub oświadczeń o prowadzeniu działalności gospodarczej osób pełniących funkcje publiczne.
Ważną częścią funkcjonowania CBA jest również działalność prewencyjna.
Funkcjonariusze CBA, w granicach zadań określonych w ustawie, wykonują czynności:
- analityczno-informacyjne;
- operacyjno-rozpoznawcze;
- kontrolne;
- dochodzeniowo-śledcze.
Działania operacyjne i procesowe
Czynności operacyjno-rozpoznawcze wykonywane są przez funkcjonariuszy CBA w celu zapobiegania popełnieniu przestępstw, ich rozpoznania i wykrywania oraz w celu uzyskiwania i przetwarzania informacji istotnych dla zwalczania korupcji w instytucjach państwowych i samorządzie terytorialnym, a także działalności godzącej w interesy ekonomiczne państwa.
Jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa, funkcjonariusze CBA wykonują czynności dochodzeniowo-śledcze określone przepisami Kodeksu postępowania karnego, w tym również czynności na polecenie sądu i prokuratora.
Działania kontrolne
Biuro jest jedyną służbą specjalną posiadającą narzędzie w postaci kontroli oświadczeń majątkowych i decyzji gospodarczych.
Celem czynności kontrolnych prowadzonych przez funkcjonariuszy CBA jest ujawnianie przypadków korupcji w instytucjach publicznych, nadużyć osób pełniących funkcje publiczne oraz działalności godzącej w interesy ekonomiczne państwa.
Kontrole są prowadzone na podstawie rocznego planu zatwierdzanego przez Szefa CBA lub – gdy jest to konieczne – w trybie doraźnym.
Czynności kontrolne polegają na:
- ujawnianiu przypadków nieprzestrzegania prawa i przeciwdziałaniu im, np. w zakresie wydawania decyzji gospodarczych (m.in.: procesy prywatyzacyjne, wsparcie finansowe, rozporządzanie mieniem państwowym i komunalnym, zamówienia publiczne),
- sprawdzaniu prawidłowości i prawdziwości oświadczeń majątkowych lub oświadczeń o prowadzeniu działalności gospodarczej osób pełniących funkcje publiczne.
Działania analityczne
Identyfikacja zagrożeń godzących w interes ekonomiczny państwa oraz odpowiednio wczesne i – w miarę możliwości – wyprzedzające informowanie o nich organów państwa, a także formułowanie propozycji działań zaradczych to podstawowe cele przedsięwzięć analityczno-informacyjnych prowadzonych przez funkcjonariuszy CBA. Ponadto wspierają one czynności operacyjno-rozpoznawcze, dochodzeniowo-śledcze i kontrolne.
Działania prewencyjne
W ramach swej aktywności CBA prowadzi także działania o charakterze profilaktycznym i edukacyjnym. W tym zakresie współpracuje z innymi instytucjami oraz organizacjami pozarządowymi, zajmującymi się tematyką korupcji.
Do zadań Biura należy prowadzenie działalności analitycznej dotyczącej zjawisk występujących w obszarze właściwości CBA oraz przedstawianie w tym zakresie informacji Prezesowi Rady Ministrów, Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej, Sejmowi oraz Senatowi.
STRONY INTERNETOWE CBA
www.cba.gov.pl – oficjalna strona CBA
Strona dostępna jest także w języku angielskim. Biuro prowadzi również działalność informacyjną na Facebooku i Twitterze.
Na stronie internetowej CBA można znaleźć podstawowe informacje związane z działalnością Biura, tj.:
- aktualności dotyczące działań CBA,
- podstawy prawne działalności Biura,
- informacje dla kandydatów do służby w CBA,
- dane teleadresowe jednostek CBA.
www.antykorupcja.gov.pl – serwis informacyjno-edukacyjny
Treści edukacyjne można także znaleźć na prowadzonych przez CBA stronach i serwisach Facebook, Twitter i YouTube.
Witryna internetowa zawiera informacje o charakterze edukacyjnym, tj.:
- bieżące doniesienia medialne na temat korupcji i jej przeciwdziałania,
- analizy i raporty,
- wyniki badań społecznych,
- informacje na temat podejmowanych inicjatyw obywatelskich,
- istotne informacje prawne,
- informacje dotyczące działalności polskich i zagranicznych instytucji rządowych i pozarządowych, zajmujących się przeciwdziałaniem korupcji.
WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA
Centralne Biuro Antykorupcyjne współpracuje z wieloma organizacjami międzynarodowymi i organami ścigania z innych państw. Celem współpracy jest wymiana najlepszych praktyk, pogłębianie wiedzy dotyczącej zjawisk korupcyjnych, rozwiązań i instrumentów funkcjonujących za granicą, jak również bieżąca wymiana informacji związana z działaniami operacyjnymi i śledczymi, prowadzonymi przez służby innych państw. Realizując postanowienia ustawy o CBA, uzależniające nawiązanie współpracy z podmiotami zagranicznymi od uzyskania zgody Prezesa Rady Ministrów:
Biuro uzyskało dotychczas akceptację na współpracę z 51 krajami oraz 12 organizacjami międzynarodowymi.
CBA ponadto przynależy do organizacji międzynarodowych, między innymi EPAC/EACN – Europejscy Partnerzy Przeciwko Korupcji/ Europejska Sieć Antykorupcyjna.
Centralne Biuro Antykorupcyjne nawiązało współpracę m.in. z Bankiem Światowym, co zaowocowało opracowaniem wspólnej publikacji pt. Świadomi nadużyć finansowych i korupcji. Podręcznik dla urzędników zajmujących się zamówieniami publicznymi.
Komitet Sterujący Regionalnej Inicjatywy Antykorupcyjnej (RAI) przyznał CBA status obserwatora. Pozwala to na uczestnictwo Biura w różnego rodzaju inicjatywach antykorupcyjnych, takich jak: projekty międzynarodowe, szkolenia, seminaria i działalność edukacyjna, w tym naukowa. Inicjatywy te przyczynią się do podnoszenia świadomości antykorupcyjnej w regionie Europy Południowej i Środkowo-Wschodniej.
W ramach Programu „Zapobieganie i Zwalczanie Przestępczości” - ISEC, Komisja Europejska zdecydowała o przyznaniu CBA dotacji na realizację działań „Rozwój systemu szkoleń antykorupcyjnych”. Współbeneficjentem projektu była litewska Specjalna Służba Śledcza (STT), a partnerem projektu – łotewskie Biuro Przeciwdziałania i Zwalczania Korupcji (KNAB). Realizację działań zaplanowano na 36 miesięcy.
Projekt składał się z dwóch komponentów:
przeprowadzenia cyklu 6 międzynarodowych konferencji szkoleniowych o tematyce antykorupcyjnej (zaplanowanych na lata 2013-2015), skierowanych do przedstawicieli administracji publicznej, środowisk naukowych oraz instytucji zaangażowanych w zwalczanie korupcji;
W zorganizowanych konferencjach wzięło udział ponad 200 uczestników – praktyków i profesjonalistów reprezentujących organy i instytucje antykorupcyjne z: Polski, Estonii, Litwy, Łotwy, Norwegii, Chorwacji, Mołdawii, Azerbejdżanu, Czarnogóry, Danii, Macedonii, Austrii, Słowenii, Bułgarii oraz Rumunii.
uruchomienia platformy e-learningowej (stworzenia narzędzi edukacji antykorupcyjnej i komunikacji dla urzędników, przedsiębiorców oraz społeczeństwa w ramach trzech komponentów: korupcji w administracji publicznej, korupcji w biznesie, społecznych skutków korupcji).
Platforma dostępna jest na stronie http://szkolenia-antykorupcyjne.edu.pl/. Jest ona skierowana do szerokiego grona odbiorców: administracji rządowej i samorządowej, środowisk biznesowych, ale także społeczeństwa.
Ze względu na szeroki krąg adresatów szkolenie podzielono na trzy bloki tematyczne, z których każdy składa się z 20 godzin dydaktycznych:
- korupcja w administracji publicznej,
- korupcja w biznesie,
- społeczne skutki korupcji.
Ponadto w dniu 31 lipca 2014 r. została uruchomiona anglojęzyczna wersja platformy.
Platforma została zaprezentowana na 66. Posiedzeniu Plenarnym Grupy Państw Przeciwko Korupcji (GRECO). Informacja o tej inicjatywie została również szeroko rozpropagowana z udziałem gremiów krajowych i międzynarodowych.
Po pierwszym roku działania platforma e-learningowa CBA odnotowała aktywność ponad 22 800 użytkowników z kraju i zagranicy.
Uczestnicy szkolenia mogą liczyć na wsparcie eksperta, który poprzez narzędzia komunikacji typu czat i forum będzie odpowiadał na zadawane pytania. Warunkiem zaliczenia szkolenia jest zapoznanie się z poszczególnymi lekcjami, wykonanie ćwiczeń sprawdzających wiedzę oraz zdanie testu końcowego. Ukończenie szkolenia można potwierdzić imiennym dyplomem generowanym na życzenie uczestnika. Platforma ma na celu podniesienie poziomu społecznej świadomości korupcji oraz jej przeciwdziałania. Jeśli ktoś już posiada podstawową wiedzę, szkolenie pozwala ją usystematyzować i poszerzyć.
W 2013 r. Biuro we współpracy z Komendą Główną Policji zorganizowało 13. Doroczną Międzynarodową Konferencję (EPAC/EACN), która odbyła się w Krakowie. W konferencji wzięło udział 93 uczestników – szefów służb i instytucji antykorupcyjnych z: Polski, Malty, Słowacji, Chorwacji, Estonii, Luksemburga, Niemiec, Rumunii, Szwecji, Francji, Węgier, Irlandii, Danii, Finlandii, Bułgarii, Litwy, Kosowa, Łotwy, Austrii, Portugalii, Hiszpanii, Holandii, Belgii.
STRUKTURA BIURA
CBA jest najmniejszą i zarazem najmłodszą służbą specjalną. Biuro zatrudnia ok. 1200 funkcjonariuszy i pracowników, którzy są wysokiej klasy profesjonalistami w dziedzinach związanych z realizacją zadań służby. Są to specjaliści z zakresu pracy operacyjnej, czynności dochodzeniowo-śledczych, analiz, czynności kontrolnych, bezpośrednich działań ochronnych, bezpieczeństwa sieci teleinformatycznych, ochrony informacji niejawnych i danych osobowych, obsługi prawnej, logistyki i finansów, audytu i bezpieczeństwa wewnętrznego, współpracy międzynarodowej oraz zabezpieczenia i szkolenia kadr.
W skład CBA wchodzą następujące jednostki organizacyjne:
- Departament Operacyjno-Śledczy
- Departament Bezpieczeństwa
- Departament Postępowań Kontrolnych
- Departament Analiz
- Biuro Techniki Operacyjnej
- Biuro Prawne
- Biuro Finansów
- Biuro Kadr i Szkolenia
- Biuro Logistyki
- Biuro Teleinformatyki
- Gabinet Szefa
- Delegatura CBA w Białymstoku
- Delegatura CBA w Bydgoszczy
- Delegatura CBA w Gdańsku
- Delegatura CBA w Katowicach
- Delegatura CBA w Krakowie
- Delegatura CBA w Lublinie
- Delegatura CBA w Łodzi
- Delegatura CBA w Poznaniu
- Delegatura CBA w Rzeszowie
- Delegatura CBA w Szczecinie
- Delegatura CBA w Warszawie
- Delegatura CBA we Wrocławiu
KONTAKT
Centralne Biuro Antykorupcyjne
Al. Ujazdowskie 9
00-583 Warszawa
e-mail: bip@cba.gov.pl
tel. (22) 437 22 22
fax: (22) 437 22 97
Biuro Przepustek znajduje się przy wejściu od Al. J.Ch. Szucha.
Biuro oraz dziennik podawczy znajdują się przy wejściu od Al. J.Ch. Szucha
(czynne od poniedziałku do piątku w godz. 8.15–16.15).
Nabór do służby tel. (22) 437 15 06
Rzecznik Prasowy tel. (22) 437 22 11 (w godzinach 8.00–16.00)
e-mail: media@cba.gov.pl
Delegatury Centralnego Biura Antykorupcyjnego
- Białystok, ul. Gen. Władysława Andersa 46B, 15-113 Białystok, tel. (22) 437 30 00; fax: (22) 437 3090
- Bydgoszcz, ul. Siedlecka 10, 85-403, Bydgoszcz, tel. (52) 525 10 00; (22) 456 10 00; fax: (22) 456 10 90
- Gdańsk, ul. Pohulanka 2, 80-807 Gdańsk, tel. (58) 767 31 00; (22) 437 31 00; fax: (22) 437 3190
- Katowice, ul. 1 Maja 123, 40-235 Katowice, tel. (32) 788 32 50; (22) 437 32 50; fax: (22) 437 3290
- Kraków, ul. Fabryczna 18, 31-553 Kraków, tel. (12) 342 33 00; (22) 437 33 00; fax: (22) 437 3390
- Lublin, ul. Gliniana 7, 20-616 Lublin, tel. (81) 461 34 00; (22) 437 34 00; fax: (22) 437 3490
- Łódź, ul. Rzgowska 34/36, 93-172 Łódź, tel. (42) 239 35 00; (22) 437 35 00; fax: (22) 437 3590
- Poznań, ul. Serdeczna 1, 62-081 Wysogotowo, tel. (61) 668 36 00; (22) 437 36 00; fax: (22) 437 3690
- Rzeszów, ul. Wspólna 1, 35-205 Rzeszów, tel. (17) 784 37 00; (22) 437 37 00; fax: (22) 437 3790
- Szczecin, ul. Żołnierska 4d, 71-210 Szczecin, tel. (91) 831 38 00; (22) 437 38 00; fax: (22) 437 3890
- Warszawa, ul. Poleczki 3, 02-822 Warszawa, tel. (22) 437 24 00; fax: (22) 437 2490
- Wrocław, ul. Jerzmanowska 4D, 54-519 Wrocław, tel. (22) 437 39 00; (22) 437 39 50; fax: (22) 437 3990
Zgłoś korupcję 800 808 808
Bezpośrednia rozmowa telefoniczna z funkcjonariuszem Biura możliwa jest od poniedziałku do piątku w godzinach 8.15-16.15. W pozostałych godzinach i w dni wolne od pracy można pozostawić wiadomość nagraną na rejestratorze zgłoszeniowym.
Zgłoś korupcję osobiście:
ul.Poleczki 302-822 Warszawa
Pliki do pobrania
Ustawa o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym
- USTAWA z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1921) (pdf, 560.61 KB) 24.10.2019 12:53
Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2018 roku
- Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2018 roku (pdf, 11.3 MB) 17.05.2019 09:37
Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2017 roku
- Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2017 roku (pdf, 1.64 MB) 09.04.2018 11:16
Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2016 roku
- Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2016 roku (pdf, 794.47 KB) 04.04.2017 10:19
Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2015 roku
- Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2015 roku (pdf, 354.58 KB) 08.04.2016 14:02
Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2014 roku
- Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2014 roku (pdf, 2.38 MB) 02.04.2015 08:12
Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2013 roku
- Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2013 roku (pdf, 1.34 MB) 17.10.2014 15:36
Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2012 roku
- Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2012 roku (pdf, 883.73 KB) 17.10.2014 15:36
Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2011 roku
- Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2011 roku (pdf, 420.36 KB) 17.10.2014 15:35
Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2010 roku
- Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2010 roku (pdf, 479.1 KB) 17.10.2014 15:34
Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2009 roku
- Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2009 roku (pdf, 632.38 KB) 17.10.2014 15:34
Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2008 roku
- Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2008 roku (pdf, 528.95 KB) 17.10.2014 15:33
Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2007 roku
- Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2007 roku (pdf, 335.45 KB) 17.10.2014 15:32