Jak ograniczać zagrożenia korupcyjne w wykorzystaniu funduszy unijnych
Dokument ukazał się w Analizach i Opiniach Instytutu Spraw Publicznych w maju 2007 roku, a przygotowany i opracowany został przez Tomasza Grzegorza Grosse, eksperta Instytutu.
Autor wychodzi od krytyki funkcjonowania dotychczasowego Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, jako nie zapobiegającego zjawiskom korupcji oraz konieczności wprowadzenia regulacji antykorupcyjnych w nowym systemie zarządzania. Są one konieczne, gdyż cały problem przy wykorzystywaniu funduszy strukturalnych, mających przecież poprawić spójność społeczną nowoprzyjętych państw, umiejscawiany jest w niewydolności procedur administracyjnych.
Analiza identyfikuje sfery korupcjogenności w procesie zarządzania. Nadmierna centralizacja procesu zarządzania wydłuża i utrudnia proces absorpcji funduszy. Nadmierne skomplikowanie regulacji, czy wysoka częstotliwość ich zmian tylko pogłębiają to niebezpieczeństwo.
Kolejną kwestią jest nie dość precyzyjne ustawodawstwo, co jest zaczynem nieprawidłowości administracyjnych, jako, ze stwarza pole do uznaniowych interpretacji przepisów i nadużyć. Brak jest także odpowiednich procedur informowania o zaobserwowanych nieprawidłowościach.
Nie funkcjonują także procedury należytego informowania o konkursach i przetargach. Brakuje zwłaszcza dostępu do uzasadnień rozstrzygnięć ciał decyzyjnych. A to, co jest prezentowane, przedstawione jest w sposób nieprecyzyjny i nieprzejrzysty.
Powyższy punkt ułatwia kierowanie się przy decydowaniu kryteriami innymi niż merytoryczne przez lokalnych polityków wykorzystujących swój wpływ w regionie. Dalszym mankamentem poza upolitycznieniem na poziomie wyboru jest to samo zjawisko na poziomie wdrażania projektu, jego kontroli i nadzoru. Autor sugeruje rozdzielenie tych wszystkich funkcji.
Spostrzeżenia te pozwalają autorowi na sformułowanie wniosków usprawniających przyszłe zarządzanie funduszami.