Antykorupcja Witamy na edukacyjnym portalu o antykorupcji
prowadzonym przez Centralne Biuro Antykorupcyjne! Rekomendacje GRECO dla USA - Raporty sytuacyjne

GRECO, czyli funkcjonująca przy Radzie Europy Grupa Państw Przeciw Korupcji zajmuje się monitoringiem antykorupcyjnych przepisów państw członkowskich i na jego podstawie wydawaniem zaleceń, jaki ich obszar jak można usprawnić. Sukcesywnie, co jakiś czas analizowane są systemy prawne kolejnych krajów, po czym publikowane są raporty z tej działalności. W grudniu 2011 roku taki materiał opracowano odnośnie Stanów Zjednoczonych. Podzielono go na 2 części, obejmujące 2 oddzielne zakresy tematyczne. Co ciekawe, opublikowane zostały dopiero pod koniec stycznia 2012 roku, po tym jak ich treść przedostała się do mediów.

Pierwszy z raportów analizuje, w jakim stopniu przepisy funkcjonujące w USA pokrywają się z tymi, przewidzianymi w Prawnokarnej Konwencji o Korupcji  Rady Europy. Przede wszystkim eksperci GRECO zauważają, że mimo, iż Waszyngton powyższy dokument podpisał, to nie został on ratyfikowany, w związki z czym nie obowiązuje na terenie USA. Co za tym idzie, zalecają jak najszybsze dokończenie procedury jego wdrażania do wewnętrznego porządku prawnego, a ponadto przystąpienie i ratyfikację Protokołu Dodatkowego do Konwencji, bowiem oba dokumenty kryminalizują szereg sytuacji korupcyjnych, których krajowe prawo nie uwzględnia.

Wobec wyrażonej opinii, iż amerykański ustawodawca dąży raczej do „funkcjonalnej tożsamości” prawa krajowego i międzynarodowych konwencji, rekomendacją jest, by zmierzać do bardziej dosłownego i jednoznacznego przełożenia zewnętrznych przepisów na prawo krajowe. W rezultacie wymiar sprawiedliwości nie będzie musiał uciekać się do skomplikowanych operacji interpretacyjnych, by pociągnąć sprawców do odpowiedzialności.

GRECO zaleca również, by w przepisach antykorupcyjnych mocniej uwzględnić korupcję w sektorze prywatnym, a nie ograniczać się jedynie do przekupstwa funkcjonariuszy publicznych. Uwaga ta dotyczy również antykorupcyjnej ustawy FCPA, odnoszącej się do zagranicznej działalności biznesowej podległych jej podmiotów.

W raporcie uwzględniono również zalecenie, by mocniej rozgraniczyć uprawniony lobbing, stanowiący nieodzowny element amerykańskiej polityki, od handlu wpływami i powoływania się na nie, które są już praktykami korupcyjnymi.

W drugim raporcie GRECO pod lupę wzięło finansowanie kampanii wyborczych i partii politycznych, którego przejrzystość zyskuje na coraz większym znaczeniu wobec rosnącej ilości środków przeznaczanych na kampanie polityczne. W tej sferze eksperci organizacji odwołują się nie do wiążącego dokumentu międzynarodowego, a do wydanych w 2003 roku rekomendacji odnośnie korupcji przy okazji finansowania działalności partii politycznych oraz kampanii.

W drugim obszarze tematycznym eksperci mieli znacznie mniej zatrzeżeń podkreślając, że system co do zasady jest bardzo przejrzysty. Zwrócili między innymi uwagę na upublicznianie sprawozdań finansowych z wyborów do senatu, które są zamieszczane na tyle nieprzystępnie, iż poważnie utrudniają ich analizę w poszukiwaniu ewentualnych nieprawidłowości.

Eksperci GRECO zwrócili również uwagę na nadzorującą kampanie Federalną Komisję Wyborczą. W jej skład wchodzi 6 osób, z których z daną partią powiązane mogą być maksymalnie 3. W niektórych sytuacjach prowadzi to do paraliżu jej funkcjonowania, gdyż decyzje podejmowane są większością głosów, w związku z czym rekomendacja dotyczy prac nad zmianą jej składu lub sposobu działania.

Najpoważniejsze zalecenie dotyczy finansowania tzw. organizacji 501 (c), które mogą wspierać materialnie konkretnych kandydatów lub inicjatywy polityczne. Chodzi o organizacje, o których mowa jest w paragrafie 501 litera c amerykańskiego prawa podatkowego, np. organizacje pożytku publicznego, związki zawodowe czy organizacje przedsiębiorców. Prawo dopuszcza, by w ograniczonym stopniu mogły się one angażować w kampanie na rzecz wybranego kandydata lub inicjatywy politycznej, jednakże nie są one zmuszone do ujawnienia swoich darczyńców. Zdaniem GRECO jest to furtka umożliwiająca obejście przepisów mówiących o transparentności finansowania kampanii, w związku z czym zaleca usunięcie tej luki z amerykańskiego prawa.

Organizacja wyraziła w raportach nadzieję, iż Waszyngton ustosunkuje się do powyższych sugestii do końca czerwca 2012 roku.



Źródła:

http://www.globalmontreal.com/world/apnewsbreak%20european%20anti-corruption%20body%20warns%20us%20on%20political%20financing/6442567756/story.html

http://www.coe.int/t/dghl/monitoring/greco/news/News%2820120126%29Eval3_USA_en.asp