Samorządowe unie personalne
„Samorządowe unie personalne. Problemy zróżnicowania ról społeczno-zawodowych radnych” – to nowa publikacja wydana przez Fundację im. Stefana Batorego, zaprezentowana podczas konferencji „Dobra rada na samorząd”, która odbyła się w dniu 22 października 2014 roku z inicjatywy Fundacji.
Pojęcie samorządowych unii personalnych zostało utworzone na potrzeby badań stanowiących podstawę zaprezentowanej publikacji i, zgodnie z przyjętą definicją, oznacza łączenie mandatu radnego samorządowego z innymi rolami społeczno-zawodowymi.
Publikacja zawiera wyniki badania oświadczeń majątkowych radnych samorządowych, która to analiza, wzbogacona o dane pozyskane z Krajowego Rejestru Sądowego i Państwowej Komisji Wyborczej, była głównym elementem badania unii personalnych.
Raport stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o znaczenie ustrojowe rad i sejmików, powiązanie ich składu z sytuacją polityczną, społeczną i gospodarczą lokalnych wspólnot, a także czy skład tych organów ma wpływ na jakość współpracy władz samorządowych z organizacjami społecznymi i czy może mieć związek z występowaniem konfliktu interesów oraz jego negatywnych konsekwencji, takich jak przekupstwo i nepotyzm.
Autorzy opracowania zwracają uwagę na pożądane kierunki zmian prawnych w tym obszarze, mogące zrównoważyć skład organów i stanowić zarazem środek zapobiegający występowaniu konfliktu interesów oraz jego negatywnych skutków. Rozpatrywane zmiany dotyczą:
- wprowadzenia zakazu łączenia mandatu radnego z pracą w administracji samorządowej,
- stworzenia samorządowego korpusu służby cywilnej,
- racjonalizacji procedur konkursowych na stanowiska w urzędach samorządowych,
- działań na rzecz wzmocnienia pozycji rad i sejmików,
- wzmocnienia kontroli obywatelskiej nad działaniem samorządowych organów stanowiących.
Interesujące jest spostrzeżenie autorów opracowania dotyczące prowadzonej analizy oświadczeń majątkowych. Odnosi się ono nie tyle do merytorycznej, co technicznej warstwy przeprowadzonych badań i wskazuje na liczne niedostatki w systemie składania, publikowania i kontroli oświadczeń majątkowych.
Przeprowadzenie analizy okazało się bardzo trudne z kilku, jak określają autorzy – prozaicznych, powodów. W wielu przypadkach zastrzeżenia budzi czytelność wypełnionych oświadczeń majątkowych i publikowanych w formie skanów dokumentów, czy brak jednolitego formatu stron Biuletynów Informacji Publicznej, powodujący trudność w odnalezieniu publikowanych oświadczeń. Niektóre samorządy nie upubliczniały kompletu oświadczeń lub też, łamiąc ustawowy obowiązek, nie zamieszczały ich w ogóle. Jak wynika z przeprowadzonego badania, nieco ponad 15% radnych ukryło źródło swoich przychodów poprzez udzielenie odpowiedzi w sposób zbyt ogólny. Natomiast brak korekty oświadczeń wypełnionych w taki sposób świadczy o niewydolnym mechanizmie kontroli. Innym istotnym problemem jest, zdaniem autorów, niewłaściwa konstrukcja samego formularza oświadczeń.
Serdecznie zachęcamy do pogłębienia tematu samorządowych unii personalnych i lektury opracowania.
Źródło: batory.org.pl
Opublikowano w dniu 23.10.2014 r.
przez Wydział Informacji i Edukacji Antykorupcyjnej GSz CBA