Tag Czy wiesz, że
-
"Hiszpański więzień" pierwowzorem listu z Nigerii
Listy z egzotycznych krajów: Nigerii, Burkina Faso, Sudanu, Ghany, Togo itd., pochodzące rzekomo od potomka zamordowanego lidera opozycji, sudańskiego ministra w rządzie Salvy Kiir Mayardita, wdowy po przemysłowcu w branży kakaowej, dyrektora Afrykańskiego Banku Rozwoju i innych pechowych bogaczy, wszystkich tych, którzy próbują sprzedać pisane łamaną angielszczyzną wzruszające, ale jeszcze bardziej naiwne historie, zbierają żniwo wśród łatwowiernych i pazernych właścicieli skrzynek mailowych.
-
10 ton złota na dnie morza
Statek HMS Sussex był ogromną jednostką brytyjskiej floty królewskiej z 80 działami i 500 marynarzami na pokładzie. 19 lutego 1694 roku, podczas rejsu z 10 tonami złota, jako łapówki dla księcia Sabaudii*, zatonął w pobliżu Kadyksu. Historia statku jest fascynującym scenariuszem dla filmów przygodowych, obrazujących realia XVII i XVIII wieku.
-
Amakudari
Powszechna migracja urzędników opuszczających urząd, by zatrudnić się na eksponowanych stanowiskach w sektorze prywatnym, znana jest w Japonii jako amakudari, czyli zstąpienie z niebios. Od dziesięcioleci mądre głowy w Kraju Wiśni debatowały nad negatywnym skutkiem tej praktyki, nazywanej przez niektórych praktyków również „złotym spadochronem”. Zwyczajowo emerytowani urzędnicy lądują na nowej posadzie 1 października.
-
Audytor Wydatków Służbowych
Audytor Wydatków Służbowych (Auditors of the Imprest*) był bardzo dochodowym urzędem dawnej Anglii, odpowiedzialnym za kontrolę oficerów Korony otrzymujących zaliczki na pokrycie przewidywanych wydatków związanych z pełnioną przez nich funkcją. W tym miejscu należy podkreślić, że oficerowie otrzymujący środki ze Skarbu Państwa mogli inwestować przydzieloną kwotę do czasu, kiedy musiała ona zostać spożytkowana na cel publiczny.
-
Banknot o nominale 0 rupii
Piąta Kolumna (5th Pillar) jest organizacją pozarządową w Indiach, która stawia sobie za cel oczyszczanie życia publicznego z korupcji, a także mobilizowanie młodych osób i liderów lokalnych grup obywatelskich w Indiach do walki z tym zjawiskiem.
-
Chińska legenda z dynastii Song
Historie starożytnych Chin: Jak przyjęcie łapówki i nieprzestrzeganie prawa zniszczyło obiecującą przyszłość. Poniższa historia jest oparta na szóstym tomie Yijianzhi - księgi z południowej dynastii Song (1127-1279).
-
Chiny
Kodeks T'ang jest jednym z najdonioślejszych kodeksów prawnych starożytnych Chin, mającym duży wpływ na legislaturę kolejnych dynastii rządzących Chinami, jak i innych krajów Wschodniej Azji. Prace nad kodeksem rozpoczęły się w 624 roku, a zakończyły w 637 roku z kilkoma późniejszymi zmianami.
-
Cmentarz białego człowieka
„(…) Dobrze Pan wie, że wasza francuska firma nie zamierza zbudować Kanału Panamskiego. Chcecie tylko sprzedać Stanom Zjednoczonym swoją chorą pomyłkę. Wasz prezes Hutin i ten skorumpowany nowojorski lobbysta Cromwell próbowali już to zrobić kilka lat temu. Hutin był nawet w Stanach w 1898 roku i błagał Waszyngton, żeby odkupił koncesję. (…)”
-
Czebole - przemysłowe kartele
Czebole – symbol koreańskiego kapitalizmu, oparte na rodzinnych konglomeratach, uprzywilejowane, przeinwestowane, skupione często bardziej na ekspansji niż na generowaniu zysków po dekadach rozpieszczania przez kolejne rządy, stały się tematem dyskusji o możliwej reformie.
-
Czy korupcja może korumpować?
Ekonomiści zajmujący się badaniem korupcji uważają, że „korupcja może korumpować”. Wyjaśniają tę prawidłowość odwołując się do modelu wielorakiej równowagi korupcji (mulitple corruption equilibrium), który służy do zobrazowania wpływu korupcji na rozpowszechniane się zjawisk korupcyjnych oraz odwrotnie, przeciwdziałaniu korupcji w organizacjach, gdzie jest ona zjawiskiem rzadkim.
-
Drakońskie reformy
W 2003 roku w Gruzji zaczęły się reformy, które wprawiły w osłupienie jej własnych obywateli. W ciągu kilku lat z kraju, w którym płacono łapówki przy niemal każdej interakcji z urzędnikiem, Gruzja, dzięki drakońskim reformom stanęła w konkurencji transparentności obok najbardziej rozwiniętych krajów Europy.
-
Gadzi fundusz Bismarcka
Gadzi fundusz (org. Reptilienfonds) to funkcjonujące w Niemczech określenie na pochodzące z budżetu państwa tajne środki, które z reguły wykorzystywane są w celach politycznych, np. do kupowania wpływów, opłacania przychylności prasy bądź wypłat łapówek, a których wydatkowania nikt nie kontroluje. Powstanie tego określenia i jego wejście do terminologii politycznej sięga czasów „żelaznego kanclerza” Otto von Bismarcka i ściśle wiąże się z ówczesnymi wydarzeniami politycznymi.
-
Gliniany dowód łapówki
Pewnego jesiennego dnia 2006 roku, sześciu wieśniaków z prowincji Shaanxi odkryło gliniane naczynia z inskrypcjami opisującymi korupcję w chińskim wymiarze sprawiedliwości. Archeolodzy ocenili wiek naczyń na co najmniej 2800 lat. Inskrypcje widnieją na dwóch urnach z brązu i przedstawiają historię, która wydarzyła się w 873 roku p.n.e. Jej bohaterem jest arystokrata, któremu udało się przekupić sędziego i oddalić oskarżenia o przywłaszczenie sobie ziemi i niewolników.
-
Godber zniknął
„Godber zniknął!” Taki ton miały nagłówki gazet w Hongkongu, gdy 8 czerwca 1973 roku podejrzany o korupcję szef tamtejszej policji Peter Fitzroy Godber wymknął się potajemnie i poprzez Singapur zbiegł do Wielkiej Brytanii. Była to kropla, która przepełniła czarę goryczy społecznego gniewu.
-
Historia Nauru
Nauru jest najmniejszą republiką na świecie. Położona jest na owalnej wysepce o powierzchni 21,2 kilometrów kwadratowych, na zachodnim Pacyfiku, 42 kilometry na południe od równika. Historia wyspy obrazuje do czego doprowadzić może brak umiejętności zarządzania posiadanym przez kraj bogactwem w połączeniu z chciwością. Nauru, jeden z najbogatszych niegdyś krajów, na przestrzeni zaledwie kilku lat doprowadzony został do bankructwa.
-
Inspektor Generalny w CIA
Nadanie statutu IG w ramach CIA nastąpiło na mocy sekcji 50 U.S.C. § 403q skodyfikowanego prawa federalnego Stanów Zjednoczonych i służyło dwóm celom: zapewnieniu niezależności i skuteczności Biura Inspektora Generalnego (Office of Inspektor General - OIG) w realizowaniu działań kontrolnych i śledczych oraz informowaniu Dyrektora CIA (DCIA) i komisji ds. służb specjalnych (intelligence committees) o problemach w ramach CIA, a także wdrażanie działań naprawczych.
-
Instytucja "honest service"
W latach 80. ubiegłego wieku amerykańscy prawnicy, zwłaszcza pracujący dla rządu, zaczęli rozszerzać definicję instytucji „honest service”, która jest prawem zobowiązującym do uczciwej, bezinteresownej służby, pełnionej przez funkcjonariusza publicznego na rzecz obywatela. Ten z kolei może oczekiwać i zasługuje na uczciwe traktowanie. Instytucja ta odnosi się przede wszystkim do sytuacji, kiedy funkcjonariusz dopuszcza się korupcji lub zaniecha ujawnienia konfliktu interesów.
-
Jak Churchill przekupił hiszpańskich generałów
W 2004 roku ukazała się książka nakładem katalońskiego wydawnictwa Editiones Cort „Joan March: La Cara Oculta Del Poder, 1931-1945” autorstwa historyka Pere Ferrera Guaspa. Licząca ponad pół tysiąca stron książka, wywołała wielkie poruszenie wśród historyków specjalizujących się w drugiej wojnie światowej.
-
Japonia
Od starożytności państwo japońskie tworzyło uregulowania prawne skierowane przeciwko korupcji politycznej. Artykuł 5 tak zwanej Konstytucji Siedemnastu Artykułów z 604 roku, nakazywał urzędnikom prowadzenie spraw w sposób bezstronny i zakazywał przyjmowania łapówek.
-
Każdy mógł zostać lordem
W 1885 roku, premier Salisbury wyznał, że zetknięcie się z tymi wszystkimi aspirującymi do tytułu lord i sir stało się dla niego drogą do odkrycia prawdziwej natury człowieka. Baronostwo, dziedziczny tytuł szlachecki wprowadzony został w czasach króla Jakuba I w początkach XVII wieku, a u jego podstaw leżała potrzeba zapełnienia królewskiego skarbca.
-
Koncept dobrego rządzenia wg Lorenzettiego
Dobre rządy (good governance) jest terminem używanym w literaturze do opisania funkcjonowania instytucji publicznych kierujących sprawami obywateli. Dziś instytucje te administrują środkami publicznymi, mając na względzie realizację praw człowieka. Jednak koncept dobrego rządzenia znany był już 1400 lat temu np. w spuściźnie chińskiego władcy T’ai-tsunga, którego panowanie określa się jako „Erę dobrych rządów”.
-
Korupcja Lon Nola pomogła Czerwonym Khmerom
W marcu 1968 roku “Shell Guide to Cambodia” opisywał Kambodżę jako nowoczesne, gwałtownie rozwijające się państwo, ze świetną komunikacją, najwyższej klasy hotelami i najnowocześniejszymi obiektami usługowymi. Mimo że ta charakterystyka powstała przy udziale kambodżańskiego ministerstwa informacji, prawdą jest, że za księcia Norodoma Sihanouka modernizacja kraju postępowała szybciej niż w czasach protektoratu francuskiego (J. Tully, 2005).
-
Korupcja stara jak igrzyska
Podczas igrzysk w Olimpii, podobnie jak rozgrywek regionalnych w czasach hellenistycznych, zawodnicy kupowali zwycięstwa. Zjawisko umawiania się, co do wyniku zawodów, przypisuje się oddzieleniu starożytnej jedności religii i sportu, nagrodom i społecznemu uznaniu, jakim okrywali się zwycięzcy.
-
Legenda o smoku Chi-lin
W Chinach istnieje legenda o smoku Chi-lin. Jest on mitycznym chińskim stworzeniem z głową smoka, tułowiem konia, pokrytym rybią łuską. Zwany również Smokiem - Koniem lub Chińskim Jednorożcem, według legendy ukazywał się nieskorumpowanym urzędnikom, którym przynosił siłę, energię, dobre zdrowie i bogactwo. Chi -lin jest utożsamiany z lojalnością i ochroną przed złymi duchami.
-
Motyw korupcji w malarstwie
Artyści amerykańscy przedstawiali Sprawiedliwość jako postać - ikonę, porównując ją do ideału kobiety w XIX wieku - autorytetu moralnego, ostoję stabilności i domowego ogniska. W tym odniesieniu Sprawiedliwość bardziej była utożsamiana z ochroną aniżeli z przywództwem.
-
Muzeum Oszustwa
Muzeum Oszustwa założone w Austin w Teksasie jest mobilną wystawą zawierającą pamiątki po największych skandalach finansowych. Powstało ono pod patronatem Stowarzyszenie Biegłych ds. Przestępstw i Nadużyć Gospodarczych (Association of Certified Fraud Examiners) i miało zwrócić uwagę na główne problemy ekonomiczne.
-
Nic nie powstrzyma konstrukcji z "gate"
Jak podaje „Słownik polityczny Safire’a” przyrostek „gate” (ang. brama) jest negatywną etykietką nadawaną wydarzeniom o cechach skandalu. Po aferze „Watergate” (ang. watergate - śluza, ujście rzeki), kolejnym z sufiksem „gate” był skandal „Winegate” związany z podrabianym winem Bordeaux. Aferze nadano tę samą końcówkę, jednak w obu przypadkach jej zastosowanie miało inne źródło.
-
Niekończąca się opowieść o Rzeczniku Praw
Jeśli ktoś niezadowolony jest z tempa prac legislacyjnych polskiego parlamentu, powinien wiedzieć, że są miejsca, gdzie jest jeszcze gorzej. Indyjski parlament od 40 lat nie może poradzić sobie z pomyślnym zakończeniem procesu legislacyjnego nad projektem Ustawy o Rzeczniku (Lokpal Bill), który dla tego urzędu przewidywał kompetencje antykorupcyjne.
-
Niewdzięczność wobec gubernatora Hastingsa
Marna zapłata za lata służby Koronie Brytyjskiej oczekiwała na Warrena Hastingsa, pierwszego brytyjskiego Gubernatora Generalnego Indii, po powrocie z dalekiego kraju do metropolii. W wyniku osobistych animozji oraz walki politycznej oskarżony został przez brytyjski parlament o dopuszczenie się w trakcie sprawowania urzędu „poważnych przestępstw i występków”, w tym korupcji.
-
Nosorożec w Watykanie
Duże zwierzęta pochodzące z egzotycznych krajów pojawiały się w Europie, jako znak zamorskich zdobyczy terytorialnych. W 1514 roku Portugalia, kierując się niepisaną regułą - im dziwniej, tym lepiej - wysłała papieżowi słonia. Zwierzę przybyło z Indii do Lizbony, a gdy osiągnęło wiek 4 lat, przekazano je do Rzymu w nadziei otrzymania od Leona X błogosławieństwa podczas wypraw na Wschód.