NORWEGIA - Den sentrale enhet for etterforskning og påtale av økonomisk kriminalitet og miljøkriminalitet
Økokrim – Den sentrale enhet for etterforskning og påtale av økonomisk kriminalitet og miljøkriminalitet – Krajowy Urząd ds. PrzestępstwEkonomicznych i Przeciw Środowisku – to urząd powołanyw 1989 r. Jest wyspecjalizowanym organem działającym w ramach policji(instytucjonalnie jest częścią Krajowego Dyrektoriatu Policji). Jednakz uwagi na właściwość rozpatrywanych spraw podlega prokuraturze. Urządten powstał z dwóch niezależnych instytucji i dziś reprezentuje integralnącałość – jest specjalną agencją policyjną oraz wyspecjalizowanym organemścigania.
Utworzenie urzędu nastąpiło w ramach kontynuacji przyjętego w 2004 r. planu działania, zmierzającego do zwalczania przestępstw gospodarczych, włącznie z przestępstwami korupcyjnymi. Centralny urząd z wysoko wykwalifikowaną kadrą miał umożliwić sprawniejszą i bardziej efektywną walkę policji oraz organów ścigania z poważnymi przestępstwami gospodarczymi oraz przestępstwami przeciwko środowisku. W 1994 r. zadecydowano, że Økokrim powinien całkowicie przejąć odpowiedzialność za zwalczanie przestępczości korupcyjnej w kraju. W tym samym roku w strukturze urzędu wyodrębniony został Zespół Antykorupcyjny.
Økokrim zajmuje się wykrywaniem, dochodzeniem i ściganiem poważnych, złożonych przestępstw gospodarczych, w tym również przestępstw korupcyjnych. Wspiera krajowe i zagraniczne organy egzekwowania prawa oraz organy ścigania. Celem urzędu jest również podnoszenie poziomu wiedzy specjalistycznej wśród funkcjonariuszy policji i innych organów ścigania w Norwegii. Ponadto działa on w charakterze organu doradczego dla państwowych urzędów oraz organów nadzorczych, a także uczestniczy w inicjatywach międzynarodowych.
Økokrim jest jedną z sześciu agencji specjalnych działających w zakresie struktur policji oraz jednym z dwunastu urzędów ścigania (dziesięć z tych urzędów to urzędy regionalne). Jako agencja policyjna, w sprawach administracyjnych oraz finansowych podlega Krajowemu Dyrektoriatowi Policji. Jednak pod względem prowadzonych postępowań podlega Dyrektorowi Generalnemu Prokuratury.
Na czele urzędu stoi Dyrektor, który posiada swojego zastępcę. Ich pracę wspiera kierownictwo departamentu administracyjnego, prasowego, nadinspektor, starszy doradca posiadający kwalifikacje w zakresie finansów oraz prokurator.
We właściwości urzędu znajdują się sprawy poważne i złożone, o charakterze zasadniczym. Wiele z tych spraw wykracza poza granice Norwegii i ma zasięg międzynarodowy. O tym, czy sprawa zostanie rozpoznana przez urząd, decyduje jego dyrektor oraz zastępca dyrektora.
Økokrim oraz inne jednostki policyjne współpracują z organami nadzorczymi, sektorem biznesowym i innymi podmiotami. Do przestępstw ekonomicznych mieszczących się we właściwości urzędu zalicza się oszustwo, niewłaściwe wykorzystanie dotacji rządowych, naruszenie przepisów dotyczących rachunkowości oraz prawa upadłościowego, uchylanie się od płacenia podatków, przestępstwa związane z rynkiem akcji i papierów wartościowych, naruszenie przepisów dotyczących zasad konkurencji, korupcja, sprzeniewierzenie, malwersacja, pranie pieniędzy oraz paserstwo.
Jednym z zadań urzędu jest przyjmowanie oraz rozpatrywanie doniesień dotyczących podejrzanych transakcji (na podstawie przepisów ustawy o praniu pieniędzy). Podmiotami zobowiązanymi do przekazywania urzędowi informacji o takim charakterze są instytucje finansowe (takie jak banki, firmy maklerskie, towarzystwa ubezpieczeniowe), prawnicy, agenci nieruchomości, rewidenci, księgowi, a także handlarze wartościowych przedmiotów dokonujący transakcji oraz przyjmujący wpłaty w wysokości 40 tysięcy koron norweskich lub więcej. Økokrim oraz pozostałe siły policyjne wykorzystują przekazywane informacje w celach wywiadowczych w wykonywanej pracy dochodzeniowej.
Przestępstwa przeciwko środowisku, które znajdują się we właściwości Økokrim – to między innymi zanieczyszczanie środowiska, przestępstwa przeciwko środowisku naturalnemu, takie jak nielegalne polowanie, zastawianie sideł, nielegalne działania na obszarach chronionych; przestępstwa przeciwko dziedzictwu kulturowemu, takie jak usuwanie lub uszkadzanie chronionych pomników, miejsc oraz naruszanie przepisów dotyczących planowania i budowy.
Zgodnie z nowelizacją kodeksu karnego, zakres środków przysługujących organom egzekwowania prawa w sytuacji dochodzeń związanych z popełnieniem przestępstwa korupcyjnego, został rozszerzony. I tak, w przypadku prowadzenia dochodzenia w sprawie przestępstwa korupcyjnego, zagrożonego karą powyżej trzech lat pozbawienia wolności, przepisy zezwalają na korzystanie z ograniczonego zasobu środków. Z kolei w przypadku prowadzenia dochodzenia w sprawie przestępstwa korupcyjnego, zagrożonego karą pozbawienia wolności powyżej lat dziesięciu, przepisy prawa karnego zezwalają na wykorzystanie pełnego zakresu dostępnych środków. Szczególnie stosowanie nasłuchu, niedopuszczalne w przypadku podstawowego typu przestępstwa korupcyjnego, jest dozwolone w przypadku typu kwalifikowanego. Również szersze uprawnienia przysługują w odniesieniu do aresztowania, a także przeszukania i konfiskaty. Jednakże stosowanie specjalnych środków śledczych jest dozwolone jedynie w przypadku kwalifikowanego typu przestępstwa korupcyjnego.
Siedziba Økokrim znajduje się w Oslo.
Źródło: http://www.okokrim.no