GHANA - Commission on Human Rights and Administrative Justice
Komisja Praw Człowieka i Sprawiedliwości została ustanowiona w 1993 r., na podstawie Konstytucji Ghany z roku 1992, poprzez ustawę 456. Jest ona krajową instytucją powołaną w celu ochrony i promowania podstawowych praw i wolności człowieka oraz sprawiedliwości w Ghanie. Wizją instytucji jest tworzenie wolnego i sprawiedliwego społeczeństwa, w którym godność ludzka jest chroniona, władza – odpowiedzialna, a struktury rządowe – przejrzyste.
Oświadczenie dotyczące misji Komisji stanowi, że została ona powołana w celu powiększania skali dobrego zarządzania, demokracji, uczciwości, pokoju i rozwoju społecznego poprzez promowanie, ochronę oraz egzekwowanie podstawowych praw oraz wolności człowieka i sprawiedliwości dla wszystkich obywateli Ghany. Konstytucja Ghany z 1992 r. oraz akt powołujący Komisję – ustawa 456 z 1993 r., nadają Komisji szerokie upoważnienie do realizacji tej misji. Komisja ma uprawnienie do działania w trzech głównych obszarach: funkcjonuje jako krajowa instytucja do spraw ochrony praw człowieka, jako urząd ombudsmana oraz antykorupcyjna agencja, obejmująca swoją jurysdykcją sektor państwowy.
Komisja zajmuje się rozpatrywaniem skarg dotyczących naruszeń fundamentalnych praw i wolności człowieka, zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym. Rozpatruje sprawy dotyczące niesprawiedliwości, nadużywania władzy oraz niesprawiedliwego traktowania przez urzędników państwowych, w zakresie wykonywanych przez nich obowiązków oraz naruszania obowiązujących ich przepisów Kodeksu Postępowania. Komisja bada wszelkie przypadki korupcji oraz sprzeniewierzania funduszy państwowych przez urzędników.
CHRAJ posiada szerokie upoważnienie do ochrony praw człowieka, w szczególności tych zagwarantowanych Konstytucją z 1992 r., włączając prawa obywatelskie, polityczne, gospodarcze, społeczne oraz kulturowe. Komisja jest uprawniona do rozpatrywania skarg z wykorzystaniem różnych metod, w tym mediacji, negocjacji oraz przesłuchań. Na mocy uprawnień nadanych Komisji w powołującej ją ustawie, może ona wystawiać wezwania oraz egzekwować stosowanie się do nich przy pomocy sądu. Do zadań Komisji należy także badanie oraz proponowanie odpowiednich rozwiązań prawnych mających na celu polepszenie sytuacji w zakresie świadomości społecznej i respektowania praw człowieka.
Instytucja ta upoważniona jest także do działania na rzecz odpowiedzialności i przejrzystości w strukturach rządowych oraz wśród urzędników państwowych. Komisja ma za zadanie strzec, by państwowe organy administracyjne zapewniały równy dostęp do zatrudnienia i usług oraz by były uczciwie zarządzane. Nadane Komisji w tym obszarze uprawnienia zastępują urząd ombudsmana. Komisja posiada uprawnienie do rozpatrywania skarg dotyczących niesprawiedliwości i nierównego traktowania przez państwowych urzędników, jak też do badania skarg dotyczących funkcjonowania Komisji Służb Publicznych, państwowych organów administracyjnych, sił zbrojnych, policji oraz służby więziennej.
Komisja Praw Człowieka i Sprawiedliwości to jednocześnie agencja antykorupcyjna. Jest ona upoważniona do badania przypadków nadużywania władzy oraz wszelkich przypadków podejrzenia korupcji i sprzeniewierzania państwowych funduszy przez urzędników. Zajmuje się także badaniem przypadków konfliktu interesów. Promuje etyczne zachowania oraz wartości w służbie publicznej, a także prowadzi szkolenia i działania edukacyjne mające uwrażliwiać urzędników państwowych oraz całe społeczeństwo na korupcję. Ustawa 720 z 2006 r. o demaskatorach (Whistleblower Act, Act 720) nadaje Komisji dodatkowe uprawnienia do badania określonych nieprawidłowości (przestępstw gospodarczych, marnotrawstwa, niewłaściwego zarządzania, sprzeniewierzania środków państwowych), a także przypadków represjonowania demaskatorów.
Źródło: https://chraj.gov.gh/