Anti-Corruption Initiative for Asia-Pacific
Opublikowano 15.10.2009
oprac. Wydział Informacji Antykorupcyjnej DP CBA
Poszukując sposobów na skuteczniejszą walkę z korupcją i przeciwdziałanie jej negatywnemu wpływowi na polityczną stabilność oraz dobrobyt i wzrost gospodarczy, państwa w regionie Azji i Pacyfiku zdecydowały się podjąć ściślejszą współpracę ustanawiając w 1999 roku Anti-Corruption Initiative for Asia-Pacific (Inicjatywę Antykorupcyjną Azji i Pacyfiku) pod wspólną egidą Azjatyckiego Banku Rozwoju oraz Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).
W ramach Inicjatywy działają 3 ciała. Grupa Kierująca składa się z przedstawicieli rządów państw członkowskich, zaś jej zadaniem jest ustalanie priorytetów oraz wsparcie dla reform podejmowanych przez członków. W skład Grupy Doradczej wchodzą najważniejsze organizacje międzynarodowe, instytucje pomocowe, organizacje pozarządowe, przedstawiciele sektora prywatnego oraz inne podmioty wspierające Inicjatywę. Służą one Grupie Kierującej wsparciem technicznym oraz pomagają organizować środki finansowe. Inicjatywa posiada także sekretariat prowadzony wspólnie przez OECD i Azjatycki Bank Rozwoju.
Państwa regionu, aby sprostać powziętym deklaracjom, wspólnie ustanowiły Antykorupcyjny Plan Działania Azji i Pacyfiku, podstawowe narzędzie antykorupcyjne Inicjatywy, który zobowiązały się u siebie wdrożyć. Plan ustanawia cele i standardy mające zapewnić stabilne warunki przeciwdziałania korupcji w gospodarce, polityce i społeczeństwie. Wysokie standardy wyznaczone przez Plan mają za zadanie spowodować konkretne zmiany w otoczeniu prawnym państw. Opiera się on na 3 filarach:
- wypracowanie skutecznego i przejrzystego systemu administracji publicznej,
- wspieranie działań antykorupcyjnych oraz promowanie uczciwości w transakcjach finansowych,
- wspieranie społecznego zaangażowania.
Członkostwo w Inicjatywie jest możliwe dla każdego państwa z regionu, które: uznaje potrzebę zwalczania korupcji oraz pożytek płynący z międzynarodowej wymiany wiedzy i doświadczeń; aktywnie podejmuje kroki, aby wcielić w życie środki zapobiegawcze; oraz zobowiąże się do podjęcia reform wynikających ze standardów przewidzianych przez Plan Działania i udziału w mechanizmach kontrolnych.
Plan przewiduje mechanizm wdrażający, w skład którego wchodzą 3 główne komponenty: promowanie dialogu politycznego i mierzenie postępu, sporządzanie analiz służących wsparciu tego dialogu oraz rozwój potencjału umożliwiającego członkom dogłębnego wdrożenia reform. Wsparciem dla tego mechanizmu jest ścisła współpraca pomiędzy państwami członkowskimi oraz z ważniejszymi organizacjami regionalnymi i międzynarodowymi. Implementacja Planu Działania poprzez wspomniane procedury jest pomocna przy osiąganiu standardów przewidzianych przez inne międzynarodowe instrumenty prawne, tj. Konwencji o zwalczaniu przekupstwa OECD, czy Konwencji Przeciwko Korupcji ONZ.
Podstawą mechanizmu wdrażającego jest dialog polityczny i pomiar postępów w dziedzinie antykorupcyjnych reform, gdyż są głównymi środkami do ustanowienia środowiska niesprzyjającego korupcji. Do dialogu dochodzi podczas spotkań Grupy Kierującej, zwykle odbywających się co 8 miesięcy. Przedstawiciele omawiają podjęte przez ich kraje przedsięwzięcia, w celu wdrożenia Planu działania, oceniają osiągany postęp oraz wzajemnie wymieniają się doświadczeniami na temat sukcesów i porażek. Okazją do dialogu są także konferencje regionalne odbywające się raz na 2-3 lata. W tym przypadku możliwa jest szersza płaszczyzna dialogu, gdyż do uczestnictwa zapraszane są poza przedstawicielami rządów, także organizacje pozarządowe, przedstawiciele sektora prywatnego oraz organizacje pomocowe.
Inicjatywa ponadto regularnie organizuje przeglądy podjętych reform tak, by zidentyfikować priorytetowe kierunki działań na szczeblu krajowym i regionalnym oraz zapewnia wsparcie eksperckie poprzez organizowane seminaria, które poprzez udostępnianie fachowej wiedzy szerszej publice, podniosą zdolności do walki z korupcją.
Anti-Corruption Initiative for Asia-Pacific
