Google Earth śledzi oszustów
Do zbierania dowodów przeciwko nieuczciwym podatnikom urzędy skarbowe coraz częściej korzystają z aplikacji Google Earth i Google Street View1. Dostarczają one wyraźnych zdjęć nieruchomości, na podstawie których możliwe jest stwierdzenie czy budynki zostały wzniesione zgodnie z pozwoleniem, lub czy wartość majątku podatnika została właściwie oszacowana.
W Stanach Zjednoczonych obywatele nie kryją oburzenia, tłumacząc je pogwałceniem Czwartej Poprawki do Konstytucji, która gwarantuje ochronę przed nieuzasadnionym przeszukaniem i zatrzymaniem.
W Argentynie za pomocą satelity nadużycia podatkowe wykrywa urząd skarbowy prowincji Buenos Aires (Dirección de Rentas de la Provincia de Buenos Aires). Licencję Google Earth wykupił w lutym 2007 roku i dzięki niej ściągnął wysokiej jakości zdjęcia pozwalające udowodnić niezapłacone podatki od nieruchomości. Powołując się na „La Nación” z 27 sierpnia 2007 roku, autorzy raportu podali, że w ciągu niespełna 6 miesięcy odkryto dzięki tej aplikacji 68 844 niezgłoszonych w urzędzie nieruchomości, 1458 basenów i ponad 13 milionów metrów kwadratowych silosów. Google Earth Pro pozwalało na wprowadzenie do bazy danych skorelowanych informacji np. adresu czy powierzchni działki oraz importowanie wysokiej rozdzielczości zdjęć danej nieruchomości. Dodatkowo lista osób ukrywających majątek była publikowana na stronie internetowej urzędu.
W raporcie „Inspectors or Google Earth? Optimal fiscal policies under imperfect auditing” za pomocą skomplikowanych wzorów matematycznych autorzy dowodzą, że wykorzystanie Google Earth może podwoić skuteczność każdej kontroli2.
W Europie z googlowskiej aplikacji w celach podatkowych skorzystało już kilka krajów - najpierw Włochy, potem zmuszona do oszczędności Grecja, Irlandia, a w ostatnim czasie także Litwa.
W 2009 roku we Włoszech dzięki temu urządzeniu policja finansowa - Guardia di Finanza - znalazła dowód na oszustwo sięgające 7 milionów euro. Jeden z tamtejszych przedsiębiorców zadeklarował sprzedaż willi za 280 tysięcy euro. Niska cena wzbudziła podejrzenia urzędników, którzy nawet nie znając dokładnego adresu nieruchomości namierzyli ją w sąsiedztwie innych ekskluzywnych posiadłości, kierując się charakterystycznym kształtem basenu.
Ukrywanie majątku jest trudniejsze w Irlandii. Tam również Google Earth pozwala wykryć niezadeklarowany majątek. Urzędnicy mogą wpaść na trop nielegalnego dochodu sugerując się np. rozbudową domu czy widocznym z góry nowym basenem – wskazuje Irishcentral.com.
W Grecji ściganie osób oszukujących fiskusa zaczęło się pod naciskiem innych krajów Unii Europejskiej, które wsparły finansowo zadłużony kraj. Także w tym przypadku najłatwiej było wykryć przydomowe baseny lub całe domy, które według dokumentów nie istniały.
Jednym z punktów reformy premiera Papandreu miały być zmiany w urzędach skarbowych, pociągające za sobą wyższą ściągalność podatków w kraju, w którym powszechne było wznoszenie budynków bez pozwolenia. „Der Spiegel” podawał przykład emerytowanego urzędnika z Ministerstwa Kultury, który podczas swojej kariery dorobił się 9 milionów euro i 10 nieruchomości. Niektóre propozycje premiera spotkały się jednak ze sprzeciwem związków zawodowych, które wezwały do ogólnokrajowych strajków. Dopiero kiedy Grecja stanęła u progu bankructwa, a Europa w obliczu konieczności niesienia jej pomocy, media zaczęły więcej uwagi poświęcać korupcji i oszustwom podatkowym, próbując analizować agonię tego pięknego kraju. W czerwcu 2010 roku stacja radiowa RFI podawała, że zaniżanie dochodów i unikanie regulowania zobowiązań podatkowych kosztowało budżet państwa około 40 miliardów euro rocznie. Oszustwa stały się powszechne zwłaszcza wśród wolnych zawodów. Sięgnęły one też samego Ministerstwa Finansów oraz podległych mu służb celnych i podatkowych. Najpierw postanowiono wziąć się za własnych pracowników, zwalniając cześć kadry zarządzającej, której zarzucono niedostateczny nadzór nad podległymi jednostkami. Nie sprostały one bowiem wypełnieniu założonych planów poboru podatków.
W lutym 2013 roku z nowych technologii skorzystała Litwa, która za pomocą Google Street View będzie wstępnie szacować realną wartość nieruchomości i porównywać ją do zadeklarowanej przez podatnika.
Z Google Earth nie skorzystała z kolei Francja robiąc przeszukania we francuskich biurach Google, której zarzucano oszustwa podatkowe. Także we Włoszech w listopadzie 2012 roku wszczęto śledztwo w sprawie niezgłoszenia przez europejski oddział Google (z siedzibą w Dablinie w Irlandii) dochodów na kwotę 240 milionów i zaległości VAT sięgających kolejnych 100 milionów euro.
Przykład działalności Google w Europie jest ciekawym zagadnieniem prawa podatkowego. Podobnie jak przychód wygenerowany przez takie giganty jak iTunes, Amazon czy Facebook Google powinien być opodatkowany we Francji. Gdyby do działających tam firm zastosować krajowe prawo, winne byłyby fiskusowi około 500 milionów euro. Tymczasem płacą one niespełna dziesiątą część tego, wykorzystując „metodę irlandzką”. Polega ona na takiej interpretacji przepisów podatkowych, która pozwala na płacenie podatków nie w kraju, gdzie firma ma siedzibę, ale tam skąd jest zarządzana.
1Google Earth – wirtualna mapa w 3D została zaprezentowana przez Google w 2005 roku, chociaż jej początek tkwi w projekcie Keyhole INC, firmy powiązanej z Centralną Agencją Wywiadowczą (CIA).
2 “Inspectors or Google Earth? Optimal fiscal policies under imperfect auditing”, Martin Besfamille, Pablo Olmos, September 9, 2009; https://editorialexpress.com/cgi-bin/conference/download.cgi?db_name=IIPF66&paper_id=158.
Źródła:
http://www.irefeurope.org/en/content/google-vs-french-taxes
http://wtfrly.com/2013/02/08/lithuania-to-turn-google-street-view-on-tax-cheats/
http://www.irishcentral.com/news/Irish-tax-collectors-using-Google-to-spy-on-Irish-tax-evaders-106948979.html
http://www.italymag.co.uk/italy/olbia/google-earth-reveals-tax-evasion-scam-italys-finance-police
http://www.theinquirer.net/inquirer/news/1021410/taxman-google-earth-pro-nab-tax-dodgers
http://www.irishcentral.com/news/Irish-tax-collectors-using-Google-to-spy-on-Irish-tax-evaders-106948979.html
http://www.independent.ie/business/world/revenue-is-using-google-to-snoop-for-swimming-pools-26697343.html
http://gpsobsessed.com/google-earth-used-to-nab-italian-tax-evader/index.html
http://antykorupcja.edu.pl/index.php?mnu=172&id=5641
https://editorialexpress.com/cgi-bin/conference/download.cgi?db_name=IIPF66&paper_id=158
http://www.huffingtonpost.com/huff-wires/20121203/eu-money-without-borders
http://www.digitaltrends.com/international/google-under-investigation-for-tax-fraud-in-italy/