Antykorupcja Witamy na edukacyjnym portalu o antykorupcji
prowadzonym przez Centralne Biuro Antykorupcyjne! Drakońskie reformy - Czy wiesz, że

Nawigacja

Aktualnie znajdujesz się na:

Czy wiesz, że

Drakońskie reformy

W 2003 roku w Gruzji zaczęły się reformy, które wprawiły w osłupienie jej własnych obywateli. W ciągu kilku lat z kraju, w którym płacono łapówki przy niemal każdej interakcji z urzędnikiem, Gruzja, dzięki drakońskim reformom stanęła w konkurencji transparentności obok najbardziej rozwiniętych krajów Europy.

Obszerny raport na temat antykorupcyjnych reform przygotował Bank Światowy. Na podstawie tego opracowania przygotowano poniższe streszczenie.

  • Między rokiem 2003 a 2011 liczba zezwoleń i licencji zmalała z 909 do 137. Likwidowano urzędy, które uznano za nieprzydatne, za to podatne na łapówki.
  • Aresztowano i nałożono wysokie kary na skorumpowanych pracowników urzędów podatkowych. Obraz z kamer zainstalowanych w pomieszczeniach urzędów był widoczny w specjalnym pomieszczeniu odpowiedniego ministerstwa, co zminimalizowało dążenie urzędników do wymuszania łapówek.
  • Zabroniono handlu ulicznego, który do tamtej pory odbywał się bez licencji i bez płacenia podatków1.
  • W sektorze prywatnym każdy był zobowiązany do korzystania z kasy fiskalnej2.
  • Negocjowano z osobami skazanymi za korupcję. Mogli oni wyjść z więzienia po wpłaceniu określonych kwot3.
  • Uchwalono ustawy wzorowane m.in. na amerykańskim RICO4 i włoskim prawie antymafijnym.
  • Wprowadzono e-administrację, dzięki czemu kontakt petenta z urzędnikiem został ograniczony.
  • Zwolniono około 80 procent celników, za to pensje nowej kadry znacznie wzrosły.
  • Wprowadzono zasadę jednego okienka. Urzędnik podlegający pod określone ministerstwo, przyjmujący dokumenty, został zobowiązany uzyskać potrzebne informacje w sprawie z innych agencji. Opłat zaczęto dokonywać bezgotówkowo.
  • W latach 2005-2011 liczba różnorakich agencji nadzoru zmalała o połowę.
  • Przed rokiem 2003 jeden policjant przypadał na 21 mieszkańców. W ciągu 7 lat zatrudnienie w organach ochrony prawa zmalało z ponad 60 do 27 tysięcy.
  • W ciągu jednej doby zwolniono 16 tysięcy funkcjonariuszy policji drogowej5. Zastąpiło ich 2300 nowymi  policjantami.  Nieumundurowani funkcjonariusze zaczęli kontrolować pracę swoich kolegów . Uruchomiono czynną 24 godziny na dobę linię alarmową, za pośrednictwem której można składać skargi na policjantów wymuszających łapówki. W stolicy Tbilisi i innych dużych miastach zamontowano kamery, z pomocą których obserwowano ich pracę. Zrezygnowano z mandatów gotówkowych. Zlikwidowano akademię policyjną, w miejsce której powołano szkoły oferujące dwumiesięczne kursy, szkolenia ustawiczne, także kursy w języku angielskim.
  • Powołano Krajowe Centrum Egzaminacyjne z 14 ośrodkami w terenie. Od tej pory wykładowcy nie mogli uczestniczyć w układaniu i sprawdzaniu testów.
  • W październiku 2011 roku zrezygnowano z obowiązku posiadania dokumentu prawa jazdy podczas kierowania pojazdem. Uprawnienia kierowców policjanci sprawdzają w bazie, co znacząco obniża liczbę sytuacji korupcyjnych. Co więcej, duży nacisk kładzie się na kulturę pracy policjanta i jego nastawienie na pomoc obywatelowi. Różnica między policjantami starego a nowego sytemu, jak zaznaczono w raporcie Banku Światowego, jest tak duża, że mieszkańcy Gruzji żartują, iż dzisiejsi policjanci przybyli z innej planety.


1 Handlarze, pozbawieni środków do życia bezskutecznie protestowali na ulicach.

2 Do prowokacji wobec  prywaciarzy nakłaniano osoby niewzbudzające podejrzeń np. kobiety w ciąży. Nakładano wysokie kary, jednak w skutek bezkompromisowej postawy władz, rozwiązanie to zostało w końcu zaakceptowane przez wszystkich.

3 Przykładem funkcjonowania kontrowersyjnego pomysłu było wpłacenie w 2004 roku, przez jednego  ze skazanych przedsiębiorców 14 milionów dolarów.

4 Racketeer Influenced and Corrupt Organizations (RICO) Act - federalnej ustawy o wymuszeniach i zorganizowanych grupach przestępczych.

5 Wbrew pozorom nie wpłynęło to na obniżenie bezpieczeństwa na drogach. Przeciwnie, wielu obywateli poczuło się bezpieczniej.


Źródła:

Raport Banku Światowego ‘World Bank report “Fighting Corruption in Public Services: Chronicling Georgia's Reforms” http://www wds.worldbank.org/external/default/WDSContentServer/WDSP/IB/2012/01/20/000356161_20120120010932/Rendered/PDF/664490PUB0EPI0065774B09780821394755.pdf (dostęp  9.08.2012)

Samuel Rubenfeld, “World Bank Recognizes Georgia’s Progress On Corruption”, 1.02.2012,  http://blogs.wsj.com/corruption-currents/2012/02/01/world-bank-recognizes-georgias-progress-on-corruption (dostęp 8.08.2012)

do góry