Opinia społeczna o korupcji w Polsce
W dniach 2-8 kwietnia 2009 roku Centrum Badania Opinii Społecznej przeprowadziło na losowej reprezentatywnej próbie dorosłych Polaków (1094 osoby) badanie omnibusowe* Opinia społeczna o korupcji w Polsce.
W najnowszym sondażu, niezmiennie od lat, zdecydowana większość respondentów uznała korupcję w Polsce za duży problem (89 proc. - zob. Wykres 1), zaś jedynie nieliczni badani (6 proc.) ocenili zjawisko jako mało istotne zagadnienie. Jednocześnie nieznacznie zmniejszył się odsetek osób, przekonanych o dużej skali problemu oraz wzrósł odsetek tych, dla których korupcja ma nieduże znaczenie (w obydwu przypadkach o 4 punkty proc.).
Wykres 1. Jak Pan(i) sądzi, czy korupcja w Polsce jest problemem dużym czy małym? (dane w %)
Źródło: CBOS, badanie przeprowadzone w dniach 2-8 kwietnia 2009 roku, N = 1094
*pominięto odpowiedzi „trudno powiedzieć”
Blisko połowa dorosłych Polaków (44 proc.) wyraziła przekonanie o stałym poziomie korupcji na przestrzeni ostatnich dwóch lat, niemal 1/3 ankietowanych (30 proc.) uznała, ze zjawisko rozszerza się, natomiast w opinii jedynie 14 proc. obywateli – korupcja w Polsce maleje.
{PODZIEL}
Zdaniem ankietowanych, w największym stopniu korupcja szerzy się wśród polityków – działaczy partyjnych, radnych, posłów, senatorów (55 proc. - zob. Wykres 2) oraz w służbie zdrowia (54 proc.). Ponad ¼ społeczeństwa wskazała na sądy i prokuraturę (29 proc.), urzędy gminne, powiatowe, wojewódzkie (28 proc.) oraz urzędy centralne i ministerstwa (27 proc.). Według badanych, korupcja występuje często także w policji (16 proc.), w firmach państwowych (14 proc.) i prywatnych (10 proc.). W stosunku do ostatniej edycji przedmiotowego badania w grudniu 2007 roku, nastąpił dostrzegalny wzrost przekonań społecznych na temat korupcji wśród polityków (o 11 punktów proc.). Warte podkreślenia jest również, iż wyraźnie zmniejszył się odsetek obywateli wskazujących na policję jako formację skorumpowaną (o 12 punktów procentowych).
Wykres 2. Co jakiś czas mówi się o korupcji w różnych dziedzinach naszego życia społecznego, w których z wymienionych dziedzin, Pana(i) zdaniem, korupcja występuje najczęściej? (dane w %)
Źródło: CBOS, badanie przeprowadzone w dniach 2-8 kwietnia 2009 roku, N = 1094
Respondentów zapytano także, czy istnieje w Polsce polityczna wola zwalczania korupcji. Ponad połowa Polaków (52 proc.) udzieliła odpowiedzi twierdzącej, zaś 1/3 badanych (35 proc.) zaprzeczyła. 13 proc. ankietowanych nie miało zdania w tym temacie.
Przewaga ocen negatywnych widoczna jest w zakresie dotychczasowych działań rządu Donalda Tuska w zwalczaniu korupcji. Źle oceniło te działania 42 proc. obywateli, dobrze natomiast 39 proc. Blisko 1/5 ankietowanych (19 proc.) miała kłopot z wyrażeniem swojej opinii.
Podobna tendencja, jak w przypadku ocen rządu premiera Tuska, dostrzegalna jest w stosunku respondentów do Julii Pitery - Pełnomocnika Rządu do Spraw Opracowania Programu Zapobiegającego Nieprawidłowościom w Instytucjach Publicznych. Ponad ¼ Polaków (27 proc.) zadeklarowała nieufność wobec jej osoby, niespełna ¼ natomiast (24 proc.) darzy ją zaufaniem. W stosunku do lipca 2008 roku odsetek osób oceniających pozytywnie Julię Piterę zmniejszył się o 3 punkty procentowe, zaś odsetek badanych z opinią negatywną wzrósł o 4 punkty procentowe.
{PODZIEL}
W sposób widoczny nastąpił wzrost pozytywnych ocen działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Blisko połowa respondentów (41 proc. - zob. Wykres 3) dobrze wypowiedziała się na temat Biura i stanowi to o 6 punktów procentowych więcej, aniżeli we wrześniu 2008 roku. Źle natomiast pracę CBA oceniła ponad ¼ badanych (29 proc.). Blisko 1/3 obywateli (30 proc.) ma kłopot z dokonaniem takiej oceny.
Wykres 3. Jak by Pan(i) ocenił(a) działalność CBA? (dane w %)
Źródło: CBOS, badanie przeprowadzone w dniach 2-8 kwietnia 2009 roku, N = 1094
* Omnibus - wielotematyczne badanie ankietowe prowadzone w sposób systematyczny, na terenie całego kraju, przez wyspecjalizowane agencje badawcze na reprezentatywnej próbie. Zwykle obejmuje ono wiele tematów, które są zamawiane przez różne firmy (za: .tns-global.pl). W Polsce jest nim objętych każdorazowo ok. 1000 osób, co stanowi próbę reprezentatywną dla kraju. Do jego zalet należą: krótki czas realizacji oraz wysoka jakość uzyskanych wyników przy stosunkowo niewysokich kosztach
Zobacz pełny raport CBOS