Rola publicznego przesłuchania w sprawach o korupcję
Granice etyki, wolność prasy i określanie przez nią limitów dla samej siebie – to tematy, jakie pojawiły się w mediach w wyniku olbrzymiego skandalu podsłuchowego, który spowodował upadek jednej z najpoczytniejszych brytyjskich gazet - „News of The World” w skrócie „NotW”. W sprawę zamieszany jest były doradca premiera i wydawca Andy Coulson.
David Cameron już zapowiedział, że wyjaśnieniu wszystkich aspektów sprawy będzie służyć publiczne przesłuchanie, które być może odpowie na pytania o charakter płatności, jakie tabloid dawał policji w zamian za informacje.
Łapówki i związki mediów z władzą były już tematem publicznych debat. Brytyjczycy pamiętają sprawę znanego architekta Johna Poulsona, którego publiczna rozprawa spełniła rolę nie tylko poprzez ujawnienie korupcji kryjącej się za jego interesami, ale też posłużyła jako forma publicznego upokorzenia.[1]
Podczas przesłuchania okazało się, że John Poulson przeznaczył 22 tysiące funtów na działalność charytatywną, w którą zaangażowana była żona Reginalda Mauldinga - Ministra Spraw Wewnętrznych i wicepremiera. Wsparcie to stanowiło zakulisową zapłatę za szefowanie firmie powiązanej z Poulsonem. Kiedy sprawą korupcji zajął się Parlament, wyszło na jaw, że Poulson płacił też członkom Parlamentu. Podejrzane wypłaty otrzymywali urzędnicy, w tym członek Ministerstwa Spraw Zagranicznych, przewodniczący Północno - Wschodniego Oddziału Krajowej Rady Węgla, burmistrzowie dwóch miast oraz sekretarz rady jednego z lokalnych szpitali. Kolejne dowody dotyczyły podarunków dla wpływowych osób, np. srebrnego dzbana do kawy dla Anthoney'ego Croslanda, podczas gdy pełnił on funkcję Ministra Edukacji i Nauki.
Poulson został oskarżony o łapownictwo, co zapoczątkowało największy skandal korupcyjny Anglii XX wieku z dwiema głównymi partiami sceny politycznej grającymi w nim pierwszoplanową rolę. Komitet ds. Etyki w Życiu Publicznym uznał, że gdyby nie publiczna rozprawa dotycząca wniosku o ogłoszenie bankructwa oraz maniera Poulsona do trzymania kopii wszystkich dokumentów, które wyszły spod jego ręki lub które sam otrzymał, wątpliwe jest, by kiedykolwiek odpowiedział on za swoje czyny.
Wydając wyrok, sędzia powiedział podsądnym, że skala i motywy czynu, którego się dopuścili, są tak przejmujące, że przed więzieniem nie uchroni ich ani wiek, ani stan zdrowia. Sędzia Waller dodał: "Oferowanie łapówek uderza w fundamenty naszego systemu. Akceptowanie tego stanu rzeczy jest łamaniem zaufania".
Nie wiadomo jak zakończy się korupcyjny wątek sprawy podsłuchowej „NotW”, ale już w niedzielę 10 lipca, po 168 latach wydawania, w kioskach ukazał się ostatni numer dotychczas dochodowej gazety. Afera ta godzi w imperium prasowe Ruperta Murdocha, właściciela wydawnictwa, który szykuje się do przejęcia BSkyB (British Sky Broadcasting Group) – zwanego potocznie Sky News.
[1] Urodzony w 1910 roku Poulson, do 1949 roku nawiązał wiele cennych kontaktów politycznych, które pozwoliły mu uzyskać potężne kontrakty rządowe. Przełomem w jego karierze mogło być odkrycie, że urzędnicy wydający bardzo ważne decyzje byli źle opłacani. Poulson do wywierania na nich wpływu wykorzystał łapówki i dziwił się nawet, że w tak małej kwocie są one w stanie przechylić szalę na jego korzyść. W latach 60-tych jego firma wybudowała wiele publicznych szpitali i centrów handlowych. Do 1965 roku zyski netto przedsiębiorstwa sięgały blisko stu tysięcy funtów rocznie. W czerwcu 1972 roku urząd skarbowy nakazał mu jednak zapłatę zaległych podatków, a to było przyczyną jego stawiennictwa w sądzie okręgowym Wakefield w hrabstwie Yorkshire i złożenia wniosku o ogłoszenie bankructwa. Początkowo jego długi szacowano na 250 tysięcy funtów, by w końcu doliczyć się miliona. W lutym 1974 roku, w związku z zarzutami ws. budowy ośrodka sportów zimowych w Aviemore, Poulson został skazany na karę 5 lat pozbawiania wolności. W procesie tym Poulson zeznawał przez bite 10 dni. Taką samą karę wymierzono George'owi Pottingerowi - wyższemu urzędnikowi Szkockiego Departamentu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, który otrzymał od Poulsona pieniądze oraz samochód.
Źródła:
http://www.guardian.co.uk/media/2011/jul/05/cameron-parliament-phone-hacking-inquiry
http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2011/jul/08/newsoftheworld-national-newspapers
http://www.guardian.co.uk/media/greenslade/2011/mar/19/rupert-murdoch-polls
http://antykorupcja.edu.pl/index.php?mnu=83&id=4257