Przejrzystość referendów w Szwajcarii
Izba wyższa szwajcarskiego parlamentu wystąpiła do rządu z wnioskiem o przygotowanie projektu ustawy regulującej finansowanie kampanii referendalnych. Dotychczas w Szwajcarii brak było przepisów mówiących o przejrzystości finansów w polityce.
Służby prasowe szwajcarskiego parlamentu poinformowały, iż komisja ds. systemu politycznego Rady Kantonów podjęła decyzję o zwróceniu się do Rady Federalnej o opracowanie i przedłożenie na forum parlamentu projektu prawa dotyczącego przejrzystości finansowania kampanii przed krajowymi referendami. Propozycja noweli miałaby zobowiązywać komitety referendalne i organizacje, które zaangażują się w agitację wyborczą, do ujawnienia kancelarii rady ministrów źródeł pozyskiwania środków. Kancelaria miałaby następnie przedłożone sprawozdania zweryfikować i udostępnić opinii publicznej.
Komisja argumentowała, iż w związku z rolą, jaką odgrywają w szwajcarskim ustroju politycznym referenda, wyborcy powinni być poinformowani o tym, jakie podmioty finansują jakie komitety referendalne. Zwłaszcza w sytuacji, gdy prowadzone przed pójściem do urny kampanie stają się coraz bardziej intensywne i angażują coraz większe środki. W komunikacie zdementowano jednocześnie, że chodzi o zakaz przeznaczania na kampanie wsparcia znacznej wartości, a jedynie o ujawnienie, jakie grupy interesu po której stronie się opowiadają, by tym świadomiej obywatele dokonywali wyborów.
Nowelizacja nie ma obejmować finansowania partii politycznych. Ograniczenie to skrytykował miejscowy oddział Transparency International. O ile organizacja z zadowoleniem przyjęła propozycje wszelkich regulacji podnoszących stopień przejrzystości w życiu publicznym jako krok we właściwym kierunku, o tyle wyłączenie spod proponowanego reżimu ugrupowań politycznych i poszczególnych polityków uznano za nieuzasadnione. Zdaniem TI za podobnymi regułami dotyczącymi kampanii wyborczych i referendalnych przemawiają te same argumenty.
Na chwilę obecną obowiązek ujawniania finansów partyjnych istnieje jedynie w 2 z 26 kantonów: Genewie i Ticino. Już wcześniej organizacje pozarządowe i międzynarodowe krytykowały brak regulacji odnośnie finansowania kampanii politycznych, jako sprzyjający nadużyciom i korupcji. Obecnie system ten ma zostać poddany ocenie ze strony GRECO. Raport ekspertów ma być gotowy pod koniec 2011 roku.
Źródła:
http://www.parlament.ch/d/mm/
http://www.transparency.ch/