Ustawa reformująca angielskie miasta
9 września 1835 r. brytyjski parlament przyjął ustawę o gminach miejskich – Municipal Corporations Act – reformującą angielskie miasta.
W owym czasie w Wielkiej Brytanii istniało 250 miast. Każde z nich otrzymało wcześniej prawa miejskie od króla (Royal Charter) zezwalające na posiadanie własnej rady lub tworzenie gminy. Struktura poszczególnych miast różniła się między sobą, jednak w większości z nich prawo do głosowania mieli wyłącznie członkowie rady miejskiej.
Do roku 1835 powszechnie istniejącą patologią było wybieranie członków rad spośród rodziny oraz przyjaciół zasiadających w nich notabli. Komisja (Commission on Municipal Corporations for 1835) zajmująca się reformą orzekła, że powodowało to sprawowanie władzy jedynie przez wąską grupę osób. Co więcej, Komisja znalazła przykłady korupcji, zazwyczaj przejawiającej się w gromadzeniu przez radnych majątku kosztem zwykłych obywateli. Aby pomniejszyć rolę starych gmin, które utożsamiano z korupcją i nepotyzmem, wprowadzono ustawę, dzięki której prawo do wyboru rady mieli również zamieszkujący gminę przez co najmniej 3 lata podatnicy.
Ustawa usprawniała działania rad. Do tej pory większość gmin wykorzystywało władzę dla prywatnych lub partyjnych korzyści. Rady unikały rozwiązywania takich zagadnień, jak: zaopatrzenie w wodę, kanalizacja, oczyszczanie miasta, które to powinny nadzorować z urzędu.
Nowe prawo pozwoliło również na przeprowadzenie audytu i rozpoczęło stopniowe zastępowanie zasiadającej w radach arystokracji – klasą średnią.
Według przepisów ustawy, radni wybierali burmistrza, który sprawował tę funkcję przez rok. Z kolei rotacyjność stanowisk polegała na tym, że jedna trzecia członków rady każdego roku kończyła kadencję. Każdy z okręgów (borough) musiał opłacać własnego skarbnika, a jego budżet podlegał regularnemu audytowi.
W latach 1888–1894 wprowadzono kilka kolejnych bardzo ważnych ustaw, które miały na celu demokratyzację wyborów do rad – pierwszym krokiem w tym kierunku był zakaz kupowania mandatów. W 1894 r. uchwalono ustawę o samorządach (The Local Government Act), która podzieliła hrabstwa na dystrykty miejskie i wiejskie. W późniejszym okresie zaczęły pojawiać się kolejne akty o nazwie Local Government Act, które coraz bardziej usprawniały działanie organów administracji lokalnej.
Ukrytymi motywami wprowadzenia ustawy było pozbawienie Torysów dominującej roli w gminach, jednak bez wątpienia był to kamień milowy w kierunku budowania demokracji lokalnej.
Źródła: victorianweb.org; en.wikisource.org; home.freeuk.net
Opublikowano w dniu 9.09.2019 r.
przez Wydział Informacji i Edukacji Antykorupcyjnej GSz CBA