Nagroda dla nieskorumpowanych
Mo Ibrahim, milioner z Sudanu, jest fundatorem afrykańskiej sieci telefonii komórkowej Celtel International. Z Wielkiej Brytanii, której jest obywatelem, powrócił do Afryki z zamiarem prowadzenia biznesu w europejskim stylu, którego mottem jest – „Nie damy ani funta łapówki”.
-
Nagroda dla nieskorumpowanych
W 2005 r. Ibrahim sprzedał udziały w firmie za 3,3 mld dolarów, a następnie 26 października 2006 r. zainicjował przyznawanie nagrody dla tych przywódców afrykańskich, którzy nie dadzą się złapać w sidła władzy i korupcji. Nagroda jest niebagatelna, bo sięgająca 500 tys. dolarów rocznie przez pierwsze 10 lat, a następnie 200 tys. dolarów rocznie dożywotnio. Jest to jak dotąd najwyższa nagroda na świecie, przewyższająca Nagrodę Nobla (1,3 mln dolarów). Fundacja nie rości sobie praw do kontroli, w jaki sposób wydawane są otrzymane w jej ramach środki.
Wyróżnienie Ibrahima jest przyznawane byłym przywódcom z Afryki, którzy zostali wybrani w wyborach demokratycznych i prezentują najwyższe standardy rządzenia. Dodatkowy wymóg to pełnienie urzędu przez pełną kadencję przewidzianą przez konstytucję danego państwa.
Zwycięzca jest wybierany przez niezależny Komitet, którego członkowie są mianowani przez Radę Fundacji. Komitet ocenia wszystkich liderów Afryki Subsaharyjskiej, a także kondycję krajów w trakcie sprawowania przez nich funkcji głowy państwa.
Fundacja Mo Ibrahima rozważa przyznanie kolejnych 200 tys. dolarów rocznie, przez dziesięć lat, z przeznaczeniem na pożyteczne działania społecznie zainicjowane przez laureata nagrody.
Dotychczasowymi laureatami Nagrody Ibrahima są:
Joaquim Alberto Chissano (2007 r.) – drugi przywódca Mozambiku, pełniący swój urząd w latach 1986-2005. Chissano nie ubiegał się o trzecią kadencję, mimo że konstytucja dawała mu taką możliwość.
Festus Gontebanye Mogae (2008 r.) – lider Demokratycznej Partii Botswany, trzeci prezydent Botswany, wybrany dwukrotnie w demokratycznych wyborach w 1998 r. i w roku 2004.
Pedro Pires (2011 r.) – w latach 1975–1991 premier, a następnie w latach 2001–2011 prezydent Republiki Zielonego Przylądka.
Hifikepunye Pohamba (2014 r.) – drugi prezydent Nambii, sprawujący ten urząd w latach 2005–2015.
Ellen Johnson Sirleaf (2017 r.) – od roku 2006 prezydent Republiki Liberii, laureatka Pokojowej Nagrody Nobla w 2011 r.
Honorowym laureatem Nagrody Ibrahima jest także Nelson Rolihlahla Mandela (2007 r.).
Fundacja Ibrahima publikuje tzw. Ranking Dobrego Rządzenia (Ibrahim Index of Good Governance), w którym bierze się pod uwagę pięć kryteriów, m.in. kwestię rządów prawa, transparentność i poziom korupcji. Zdaniem wielu, Fundacja Ibrahima opiera się w dużej mierze na Indeksie Percepcji Korupcji (CPI – Corruption Perceptions Index), publikowanym przez Transparency International, uważając, że badanie to wyznacza standardy w ocenianiu korupcji w poszczególnych krajach.
Inicjatywę przyznawania nagrody wsparli m.in. były prezydent Bill Clinton, Nelson Mandela i były Sekretarz Generalny Narodów Zjednoczonych Kofi Annan.
Nagroda Ibrahima wywołała żywą dyskusję w Afryce. Niektórzy uważają, iż sama w sobie jest ona łapówką dla przywódców, by w końcu robili to, co do nich należy. Podczas gdy na innych kontynentach liderzy, w zamian za ustanowioną pensję, działają w imię dobra wspólnego i dobrobytu kraju, to już w Afryce uważa się to za rzecz trudną i zadziwiającą. Do tego stopnia, że przyznaje się, w związku z tym, wyróżnienia.
Źródła: moibrahimfoundation.org; edition.cnn.com;allafrica.com; allafrica.com
Opublikowano w dniu 26.10.2018 r.
przez Wydział Informacji i Edukacji Antykorupcyjnej GSz CBA