Albański król Egiptu
3 sierpnia 1805 r. Muhammad Ali został nowym władcą Egiptu. Ten osmański namiestnik uznawany jest za wielkiego reformatora i twórcę nowoczesnego państwa egipskiego.
Muhammad Ali Pasza niemal natychmiast próbował znaleźć równowagę w sposobie, w jaki jego administracja traktowała poddanych. Skarg na urzędników rządowych było sporo i najczęściej dotyczyły one podwójnego opodatkowania, nadużywania władzy oraz przyjmowania łapówek. Łapownictwo było uznawane za naganne, zwłaszcza gdy dotyczyło urzędników podległych władcy. Mimo iż on sam przekupywał otomańskich urzędników wyjątkowo często.
Muhammad nie miał złudzeń co do działań jego administracji, dlatego próbował osobiście nadzorować wybór na stanowiska urzędnicze. W liście do jednego z urzędników pisał:
„Bez względu na mój rozkaz, by informować mnie o wszystkim, co się dzieje w każdym zakątku kraju, bez fałszerstwa i oszustw tak, bym mógł być zawiadomiony o wszystkich rzeczach – dobrych i złych, i by prowadzić właściwą drogą, dotarło do moich uszu, że Hasan Bey, mudir Qaliubiyya, usunął wielu spośród swoich [urzędników], wybrał innych i (…) nie wspomniał o tym w swoich raportach. Deficyt w kwocie 30 tysięcy pojawił się w księgach wioski Minufiyya, inspektor Dolnego Egiptu przyjął taką kwotę (…), ale nie zamieścił tego w swoim raporcie. Mudir Daqahliyya napisał list, besztając muawina Bahrę, ale także nie wspomniał o tym w swoim raporcie. Wszystkie te rzeczy bardzo mnie zasmuciły i rozzłościły, po tym całym wysiłku i nadziei, jakie włożyłem w organizację tego kraju, moje nadzieje są płonne względem głównych szefów okręgów, których wybrałem. Jeśli teraz ty postąpisz podobnie jak ten urzędnik i nie ujawnisz prawdy w swoich raportach, i ukryjesz przede mną jakąkolwiek część wydarzeń, oznaczałoby to, że gardzisz interesem publicznym, dla którego dobra wszyscy pracujemy. A powinieneś wziąć interes publiczny jako imperatyw, prawnie i z rozmysłem, jeśli nie – będziesz usunięty z urzędu”.
Szejkowie i biurokraci, których uznano za winnych wzięcia łapówki, dostawali karę 6 miesięcy więzienia. Jeśli zostali złapani na sprzeniewierzeniu, byli wysyłani do więzienia na okres od 6 miesięcy do 4 lat, w zależności od kwoty, którą ukradli. W zależności od tego, kiedy dokonano kradzieży, złodziejowi groziła nawet kara śmierci, co miało być przestrogą dla innych. Niżsi szejkowie byli za kradzież karani 300 rózgami i usunięciem z urzędu, a wyżsi szejkowie – więzieniem.
Za czasów Muhammada Alego Paszy została wydana cała seria dokumentów, mająca regulować kary dla urzędników, którzy naruszyliby interes publiczny, nadużyli władzy, łamali prawo, oszukiwali lub kradli.
Źródło: Egipt w czasach Muhammada Aliego Afaf Lutni al.-Sayyid Marsot. Cambridge Middle East Library
Opublikowano w dniu 3.08.2018 r.
przez Wydział Informacji i Edukacji Antykorupcyjnej GSz CBA