Piątka Keatinga
Artykuł w Los Angeles Times z września 2008 r. ma fabułę bajki i świetnie obrazuje powiązania polityków z biznesmenami, chęć szybkiego zysku, zmowę, oszustwa i wypływający ze skandalu morał – konsekwencje naprawy skutków szwindli ponoszą podatnicy.
A zaczęło się tak:
Pewnego razu był sobie polityk, który przyjął datki na kampanię od zaprzyjaźnionej osoby – właściciela instytucji finansowej „Lincoln Savings and Loan”. Darowizny opiewały na kwotę 200 tysięcy dolarów i obejmowały również wakacje dla polityka i jego rodziny, przeloty prywatnym samolotem i inne dodatkowe świadczenia. Była to jednak umowa wzajemna – polityk musiał głosować w Senacie przeciw próbie wprowadzenia restrykcyjnej polityki wobec przedsiębiorstw takich jak LS&L. Kiedy w 1987 r. firma stała się przedmiotem śledztwa prowadzonego przez Krajową Radę Banków ds. Pożyczek (Federal Home Loan Bank Board – FHLBB), polityk podjął próbę odwiedzenia władz od tego planu, argumentując, iż LS&L jest największym pracodawcą w niektórych stanach.
Tym politykiem miał być John McCain, z kolei zaprzyjaźnionym biznesmenem – Charles Keating. LS&L wpływał nie tylko na McCaina, ale również na czterech innych senatorów, próbując wskórać u nich przychylne uregulowania prawne. Proceder, jakiego dopuszczał się Keating polegał na angażowaniu w ryzykowne przedsięwzięcia oszczędności drobnych ciułaczy. Jego decyzje przyniosły kolosalne straty, a próbując ukryć ten fakt przed udziałowcami, Keating namawiał ich do przeniesienia aktywów z rachunków ubezpieczonych na bezwartościowe, nieubezpieczone obligacje, wystawione przez siostrzaną, bliską bankructwa spółkę. W ślad za LS&L poszły inne firmy, którym luki prawne, zabezpieczone przez starania Keatinga, pozwoliły na podjęcie ryzykownych operacji finansowych. Nie upłynęło wiele czasu i w 1989 r. 23 tysiące inwestorów, w dużej części osób starszych, straciło oszczędności całego życia. Namacalnym dowodem były statystki, które pokazały, iż inwestycje w budownictwie, które są odzwierciedleniem kondycji finansowej instytucji pożyczkowych, osiągnęły poziom najniższy od zakończenia II wojny światowej, a budowa nowych domów spadła z 1,8 do 1 miliona.
Keating na pięć lat trafił do więzienia, a tzw. “Piątką Keatinga”, czyli senatorzy: John McCain z Arizony, Alan Cranston z Kalifornii, John Glenn* z Ohio, Don Riegle z Michigan oraz Dennis DeConcini z Arizony, przed Senacką Komisję Etyki.
23 października 1990 r. podjęła ona decyzję, że w sprawie senatorów zostanie przeprowadzone senackie śledztwo. Ostatecznie Komisja uznała, że oskarżeni o nielegalną interwencję w sprawie LS&L senatorowie Alan Cranston, Dennis DeConcini i Donald Riegle utrudniali śledztwo prowadzone przez agencję FHLBB, a John McCain i John Glenn dokonali „błędnego osądu”. Senator Cranston został ukarany oficjalną naganą.
U podstaw zarzutów wobec Charlesa Keatinga i pozostałej piątki leżały darowizny na kwotę 1,3 mln dolarów, przekazane na rzecz niektórych senatorów, którzy następnie powstrzymali wprowadzenia bardziej restrykcyjnych regulacji wobec instytucji finansowych. Konsekwencją tego był kryzys oszczędnościowo-pożyczkowy, który przybrał rozmiary ogólnokrajowego krachu instytucji finansowych i wymusił na rządzie wsparcie 125 miliardami dolarów firm, które padły ofiarą, jak podaje LA Times „błędnego osądu” przez „piątkę Keatinga”.
Pokłosiem tej „niewłaściwej oceny sytuacji” było spowolnienie na rynku nieruchomości i niedofinansowanie przemysłu. To z kolei było jednym z czynników, który doprowadził do recesji ekonomicznej w latach 1990–1991.
5 października 2008 r. sztab wyborczy ówczesnego kandydata na prezydenta Baracka Obamy, wysłał do swoich zwolenników miliony e-maili podając stronę internetową keatingeconomics.com, odnoszącą się do powiązań kontrkandydata – Johna McCaina ze skandalem „piątki Keatinga”.
Ku zaskoczeniu swoich republikańskich kolegów John McCain przyznał się do niewłaściwego zachowania, a także zmienił styl uprawiania polityki m.in. stawiając na zupełną transparentność. W podróżach służbowych zawsze towarzyszą mu media i McCain odpowiada na każde pytanie zadane podczas spotkań z prasą. Jest on również autorem projektu prawa zaostrzającego finansowanie kampanii wyborczych.
* pierwszy amerykański astronauta, który wykonał lot orbitalny na pokładzie statku kosmicznego Mercury 6
Źródła: bloomberg.com; latimes.com; keatingeconomics.com; time.com
Opublikowano w dniu 23.10.2017 r.
przez Wydział Informacji i Edukacji Antykorupcyjnej GSz CBA