Antykorupcyjne procedury Banku Światowego
27 grudnia 1945 roku przedstawiciele 21 państw złożyli podpisy pod Warunkami Porozumienia Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju*. Bank Światowy (World Bank) jest instytucją zapewniającą finansową i techniczną pomoc krajom rozwijającym się.
Nie jest on jednak bankiem w potocznym znaczeniu, a organizmem złożonym z Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju (International Bank for Reconstruction and Development -IBRD) oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju (International Development Association - IDA).
Zajmuje się on wspieraniem długofalowego wzrostu gospodarczego i zmniejszaniem ubóstwa w krajach rozwijających się. Pomoc ta jest realizowana poprzez dotacje, niskooprocentowane lub nieoprocentowane pożyczki, a także pomoc techniczną, które to instrumenty są wykorzystywane w walce z ubóstwem, wspierają rozwój edukacji, ochronę środowiska, rozbudowę infrastruktury czy ochronę zdrowia.
Wspólną misją IBRD i IDA jest zapewnienie niskooprocentowanych kredytów i dotacji dla najbardziej potrzebujących krajów członkowskich, a po otrzymaniu gwarancji rządowych, pomoc taka jest udzielana również przedsiębiorstwom publicznym. Fundusze udzielane przez Bank Światowy pochodzą ze składek państw członkowskich, spłaty zaciągniętych wcześniej pożyczek oraz z emisji obligacji na światowych rynkach kapitałowych.
W swojej działalności Bank hołduje zasadom przejrzystości procedur, zakazuje też korupcji, czemu dano wyraz w instrukcji Banku dotyczącej zamówień publicznych realizowanych na podstawie środków z pożyczek Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju i kredytów Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju.
W artykule 1.14 dokumentu zaznaczono, że w trakcie zamówień i realizacji kontraktu oferenci, dostawcy i wykonawcy objęci kontraktami finansowanymi przez Bank powinni przestrzegać najwyższych norm etycznych. Instrukcja zawiera również słowniczek terminów, w którym praktyki korupcyjne oznaczają
oferowanie, dawanie, otrzymywanie lub zabieganie o rzecz posiadającą wartość, aby wpłynąć na działanie urzędnika publicznego w procesie zamówień lub wykonaniu kontraktu.
Zaznacza ona również, iż Bank
odrzuci propozycję na przyznanie kontraktu, jeśli stwierdzi, że oferent zalecany na przyznanie był, bezpośrednio lub poprzez pośrednika, zaangażowany w praktyki korupcyjne, oszustwa, zmowę lub wywieranie nacisku przy ubieganiu się o kontrakt.
Bank może też
anulować część pożyczki przeznaczonej na kontrakt, jeśli kiedykolwiek stwierdzi, że praktyki korupcyjne, oszustwa, zmowa lub wywieranie nacisku były udziałem przedstawicieli pożyczkobiorcy lub beneficjanta pożyczki w trakcie zamówień lub wykonania tego kontraktu, a pożyczkobiorca nie podjął w odpowiednim czasie właściwych działań w celu naprawienia sytuacji, które byłyby satysfakcjonujące dla Banku.**
Bank ma prawo żądania wydania dokumentacji przetargowej i księgowej w celu ich zbadania przez rewidentów wyznaczonych przez Bank.
W przypadku naruszenia zasad ujętych w instrukcjach Banku, zarówno firma, jak i osoba prywatna może zostać wpisana na listę podmiotów wykluczonych. Formuła wykluczenia z przyznawania kontraktu została wprowadzona w celu zapewnienia, że pomoc Banku jest właściwie pożytkowana.
* 27 grudnia 1945 dokument podpisały: Belgia, Boliwia, Czechosłowacja, Chiny, Egipt, Etiopia, Filipiny, Francja, Grecja, Holandia, Honduras, Islandia, Indie, Irak, Jugosławia, Kanada, Luksemburg, Norwegia, RPA, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone; 31 grudnia 1945 roku zostało złożonych wymagane 28 podpisów
** Instrukcja Banku Światowego z maja 2004 roku
Źródła: worldbank.org
Instrukcja Banku Światowego. Zamówienia Publiczne realizowane na podstawie środków z pożyczek Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju (MBOiR) i kredytów Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju (MSR), Waszyngton, D.C., Maj 2004
Opublikowano w dniu 27.12.2016 r.
przez Wydział Informacji i Edukacji Antykorupcyjnej GSz CBA