Plan Działań Antykorupcyjnych G20 2015-2016
W dniach 15-16 listopada 2014 roku w australijskim Brisbane odbył się kolejny doroczny szczyt przywódców państw zrzeszonych w G20 – grupie najbardziej uprzemysłowionych państw świata (19 państw reprezentujących wszystkie kontynenty oraz Unia Europejska).
Jednym z tematów, który nie schodzi z agendy obrad, było przeciwdziałanie korupcji.
Na szczycie w Toronto w 2010 roku powołano do życia Antykorupcyjną Grupę Roboczą (Anti-Corruption Working Group, ACWG). Stanowiła ona wyraz wagi, jaką forum zrzeszające największe światowe gospodarki przykłada do zwalczania zjawiska korupcji, które tak negatywnie odbija się na wzroście gospodarczym, rządach prawa, uczciwej konkurencji czy inwestycjach rozwojowych.
Od ustanowienia praca ACWG przebiega na podstawie dwuletnich planów działania, które obejmowały m.in. zobowiązanie poszczególnych państw do ratyfikacji Konwencji Narodów Zjednoczonych Przeciwko Korupcji, zwalczanie prania pieniędzy, promocji i umacniania współpracy międzynarodowej także w celu skuteczniejszego przejmowania i odzyskiwania mienia pochodzącego z działalności przestępczej. W ramach planu na lata 2015-2016 państwa z grupy G20 za priorytetowe przyjęły następujące kwestie:
- Przejrzystość faktycznej własności (beneficial ownership) – Za sprawą skomplikowanej struktury właścicielskiej, pomimo podejmowanych działań podmioty i porozumienia prawne wykorzystywane są m.in. do prania pieniędzy i uchylania się od opodatkowania. Przeciwdziałanie temu procederowi jest zatem kluczowe dla zapobiega korupcji we wszelkich jej formach, gdyż udaremnia on starania G20 o ochronę globalnego systemu finansowego i promocję wzrostu. Z tego względu G20 stara się upowszechniać międzynarodowe standardy przejrzystości w zakresie faktycznej własności.
- Łapownictwo – W opinii G20 łapownictwo kosztuje wiele zarówno międzynarodowy biznes jak i społeczeństwa, których dotyka (Bank Światowy szacuje tą sumę na 1 bilion dolarów rocznie). Zwalczanie łapownictwa jest o tyle ważne, że bez niego brak jest zaufania ze strony sektora prywatnego, by realizował on inwestycje w infrastrukturę i inne przedsięwzięcia rozwojowe. Z tego względu państwa zrzeszone w G20 pragną dawać pozytywny przykład poprzez upowszechnianie penalizacji w krajowych porządkach prawnych łapownictwa, również zagranicznego oraz skutecznej egzekucji tych przepisów.
- Sektory podwyższonego ryzyka – Niektóre sektory są szczególnie podatne na określone formy korupcji. Skuteczne przeciwdziałanie i zwalczanie korupcji w tych sektorach jest niezbędne dla wytworzenia atmosfery sprzyjającej inwestycjom. Za obszary narażone na ryzyko G20 uznaje branżę wydobywczą, budownictwo, administrację celną oraz leśnictwo i rybołówstwo. W tej sferze Grupa promuje dobre praktyki oraz wspólne działania.
- Przejrzystość i uczciwość sektora publicznego – Niewłaściwe gospodarowanie i zawłaszczanie środków publicznych czy konflikt interesów mają niezwykle negatywny wpływ na rozwój i wzrost gospodarczy. Dlatego tak ważną kwestią z punktu widzenia G20 jest przejrzystość i uczciwość sektora publicznego, a zarazem upowszechnianie implementacji w organach administracji rządowej najlepszych praktyk. Objąć one powinny takie obszary, jak: zamówienia publiczne, dostęp do informacji, ochrona demaskatorów, przejrzystość dysponowania środkami oraz właściwe standardy wśród funkcjonariuszy publicznych.
- Współpraca międzynarodowa – W zglobalizowanym świecie wiele podmiotów w wyszukany sposób usiłuje wykorzystać działalność transgraniczną do korupcyjnego procederu. Z tego względu G20 podkreśla wagę współpracy międzynarodowej i wzajemnego wsparcia przy postępowaniach cywilnych i administracyjnych, jak i odzyskiwaniu mienia. Jednak równie ważne jest współdziałanie w ściganiu sprawców poprzez odmowę wsparcia i azylu skorumpowanym urzędnikom i podmiotom korumpującym oraz ekstradycję podejrzanych.
- Przejrzystość i uczciwość sektora prywatnego – Korupcja to poważny problem także dla przedsiębiorców, gdyż negatywnie odbija się na opłacalności przedsięwzięć poprzez podniesienie kosztów inwestycji, zaburzanie uczciwej konkurencji oraz psucie dobrego klimatu dla działalności biznesowej. W opinii państw z grupy G20 rządy nie są w stanie skutecznie przeciwstawić się korupcji w pojedynkę, muszą w tej kwestii współpracować z drugim i trzecim sektorem. Dlatego też upowszechniana jest edukacja antykorupcyjna, zwłaszcza dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw oraz wdrażanie w spółkach procedur i programów antykorupcyjnych.
Grupa G20 pragnie świecić dobrym przykładem, jak również rozliczać się z podjętych zobowiązań poprzez sukcesywne publikowanie raportów z osiąganych postępów.
Więcej informacji poświęconych wysiłkom G20 skierowanym na walkę z korupcją dostępnych jest na stronie Grupy.
Opublikowano w dniu 26.11.2014 r.
przez Wydział Informacji i Edukacji Antykorupcyjnej GSz CBA