Nawigacja

Retrospekcje

Reformy Stu Dni i eliminacja synekur

Reformy Stu Dni (戊戌变法; 戊戌變法|p=wùxū biànfǎ) - tak nazywał się ruch polityczny w Chinach, zapoczątkowany 11 czerwca 1898 roku przez młodego cesarza Guangxu.

Przegrana Chin w wojnie z Japonią i obawa przed rozbiorem kraju zmusiła chińskich intelektualistów do reform systemu ekonomicznego. Cesarz wydał edykt dotyczący nowej polityki państwa zmierzającej do wprowadzenia monarchii konstytucyjnej i przeistoczenia Chin w nowoczesne państwo.

Uproszczono i zmodyfikowano kodeksy, wprowadzono egzamin z ekonomii politycznej, zaczęto też wydawać rządowe publikacje. Reformy cesarza obejmowały spektrum spraw, z czego najważniejszą było wyeliminowanie korupcji, zmiana systemu szkolenia i egzaminowania służby cywilnej, systemu prawnego i pocztowego, stworzenie biurokracji na wzór zachodni, powołanie ministrów odpowiedzialnych za handel, przemysł i finanse. Reformy oznaczały tez automatyczną likwidację synekur, czyli urzędów wymagających niewielkiego nakładu pracy, odpowiedzialności czy aktywności urzędniczej. Stanowiska te służyły dotąd władcy jako instrument do obejmowania patronatem pochlebców, przyznawania tytułów i łatwych zarobków dla swoich pupili.

Zakazanie synekur przez Reformy Stu Dni miały poprawić wydajność rządu. Zastąpiono je powołaniem młodych urzędników, którzy przejmowali obowiązki konserwatystów.

Reformy te nie spodobały się rządzącej elicie, która uważała je za zbyt radykalne. Stara kadra skutecznie blokowała wprowadzenie nowych praw, a Rada Ceremoniału, będąca jednym z 6 ministerstw, stanowczo się sprzeciwiała likwidacji egzaminów, których przeprowadzenie leżało w jej kompetencjach. Przywilej tej pozwalał mieć wpływ na to, kto będzie sprawował funkcje publiczne w państwie.

Rada miała jeszcze inne obowiązki, mianowicie sprawowała pieczę nad protokołem dworskim, w tym przyjmowaniem prezentów od zagranicznych ambasadorów oraz dbanie o ich dobre samopoczucie.

Ostatecznie reformy zostały przyjęte jedynie w prowincji Hunan. Co więcej cesarzowa Cixi 21 września 1898 roku dokonała przewrotu stanu, zamykając siostrzeńca w areszcie domowym, gdzie dokonał żywota w 1908 roku. Wcześniej na karę śmierci skazano głównych twórców reform tzw. Sześciu Dżentelmenów.



Źródła: thecorner.org; newworldencyclopedia.org; san.beck.org; Assess the effectiveness of reform and revolution as ways to modernize China up to 1920. (2005) na www.cccmyc.edu.hk

do góry