Międzynarodowy Dzień Przeciwdziałania Korupcji
W latach 90 ubiegłego wieku nasiliła się nietolerancja dla korupcyjnych zachowań przywódców. W wyniku skandali wiele rządów upadało, a głowy państw rezygnowały ze swoich funkcji. Międzynarodowe instytucje finansowe, np. Bank Światowy wprowadziły restrykcyjne przepisy, które obowiązywały przy udzielaniu pożyczek i zamówieniach publicznych.
W tym samym czasie dyrektorzy ogromnych międzynarodowych korporacji działających w krajach rozwijających się, tracili swoje wpływy i masowo pociągano ich do odpowiedzialności za defraudacje, oszustwa przeciw udziałowcom i inne manipulacje.
W sierpniu 2001 roku z inicjatywy Zgromadzenia Generalnego Narodów Zjednoczonych odbyło się Otwarte Międzyrządowe Spotkanie Ekspertów, w czasie którego powstały rekomendacje, mające na celu skuteczniejsze zwalczanie korupcji.
W 2002 roku stworzono zarys porozumienia, które, dzięki wsparciu ze strony Międzynarodowej Konferencji Finansowania Rozwoju, doprowadziło do stworzenia głównego instrumentu prawnego w antykorupcyjnej krucjacie.
Konwencja, będąca bezprecedensową zgodą co do skutków korupcji, miała wejść w życie po ratyfikowaniu jej przez co najmniej 30 krajów. Geneza porozumienia sięga 4 grudnia 2000 roku, kiedy Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych uznało za palącą potrzebę stworzenia międzynarodowego instrumentu prawnego, niezależnego od Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciw Międzynarodowej Przestępczości Zorganizowanej. Tekst Konwencji był uzgadniany podczas 7 sesji Komitetu Ad Hoc między styczniem 2002 a październikiem 2003 roku. Na 58 sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ Komitet przedstawił ostateczny raport wraz ze szkicem konwencji.
Przedstawiciele ponad 120 rządów na całym świecie zapowiedzieli udział w konferencji, której głównym punktem było podpisanie pierwszego, międzynarodowego i co ważne – wiążącego porozumienia, nakładającego na państwa - strony obowiązek zwalczania korupcji.
Zgodnie z zapisami Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych kraje ratyfikujące Konwencję Przeciw Korupcji zobowiązane są do:
- penalizowania zachowań korupcyjnych,
- powoływania krajowych organów zapobiegających korupcji oraz ścigania jej sprawców,
- współpracy z rządami innych krajów w celu odzyskiwania sprzeniewierzonych aktywów,
- wzajemnej pomocy, w tym technicznej i finansowej, w celu zwalczania i zapobiegania korupcji oraz poprawy praworządności.
W celu uczczenia tego najbardziej doniosłego wydarzenia w orężu przeciw korupcji, 9 grudnia obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Przeciwdziałania Korupcji. Ustanowiony został na mocy rezolucji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych nr 58/4 z dnia 31 października i upamiętnia ratyfikację przez Państwa – Strony Konwencji Narodów Zjednoczonych Przeciw Korupcji, która odbywała się w dniach 9-11 grudnia 2003 roku w Meridzie, w północnym Meksyku.
Ponieważ w preambule Dokumentu uznano korupcję za czynnik godzący w stabilność i bezpieczeństwo społeczeństw, przynoszący szkodę instytucjom i wartościom demokratycznym, wartościom etycznym oraz sprawiedliwości, a także zagrażający trwałemu rozwojowi i rządom prawa, decyzja o ustanowieniu dnia 9 grudnia Międzynarodowym Dniem Przeciwdziałania Korupcji miała na celu zwiększenie wiedzy na temat tego zjawiska, jak i roli, jaką Konwencja Narodów Zjednoczonych Przeciw Korupcji odgrywa w zapobieganiu i zwalczaniu wszelkich jego form.
Pierwszy Międzynarodowy Dzień Przeciwdziałania Korupcji był obchodzony 9 grudnia 2004 roku w Meridzie, gdzie rokrocznie odbywa się konferencja antykorupcyjna.
Źródła: unis.unvienna.org; “The international law of responsibility for economic crimes: holding state”, aut. Ndiva Kofele-Kale