Bułgaria: Krajowy System Uczciwości
Bułgarskie Krajowe Biuro Audytu (National Audit Office) określone zostało instytucją o najwyższym poziomie uczciwości w kraju. Jest to jeden z wniosków wypływających z opublikowanego przez Transparency International raportu na temat bułgarskiego Krajowego Systemu Uczciwości (National Integrity System).
Badanie jest narzędziem ewaluacyjnym Transparency International, opracowanym dla uzyskania wymiernego obrazu funkcjonowania mających decydujące znaczenie w walce z korupcją, kluczowych w kraju instytucji i obszarów.
Poprzez Krajowy System Uczciwości określana jest całość struktury instytucjonalnej, prawnej oraz procedur, które poprzez przejrzystość, uczciwość i odpowiedzialne działanie kształtują poziom korupcji w kraju. Zgodnie z założeniami Systemu, najbardziej efektywnym sposobem walki z korupcją są prawidłowo działające, współpracujące ze sobą instytucje, określane jako „filary” Systemu. Są to:
- władza ustawodawcza,
- władza wykonawcza,
- sądownictwo,
- administracja publiczna,
- organy ścigania,
- organy prowadzące nadzór nad wyborami,
- urzędy rzecznika praw,
- najwyższe organy kontroli,
- agencje antykorupcyjne,
- partie polityczne,
- media,
- społeczeństwo obywatelskie,
- sektor prywatny.
Jedno z ustaleń badania dotyczącego Bułgarii stwierdza, że „wszystkie filary świątyni uczciwości stoją”, jednak ich ogólna ocena kształtuje się na poziomie 50 punktów na 100 przewidzianych w badaniu.
Ustalenia raportu zarysowują cztery grupy instytucji/obszarów. Najlepiej ocenione zostały bułgarskie Krajowe Biuro Audytu oraz tamtejszy Rzecznik Praw Obywatelskich, które uzyskały ogólny wynik na poziomie 60 punktów. W drugiej, licznej grupie znalazły się takie instytucje i obszary, jak: władza wykonawcza, administracja publiczna, sądownictwo, władza ustawodawcza oraz organizacje społeczne, z wynikiem nieco powyżej 50 punktów. Do grupy trzeciej zaliczone zostały partie polityczne, organy ścigania oraz media, które uzyskały ocenę na poziomie 45 punktów. W czwartej, najniżej ocenionej grupie, znalazły się komisje wyborcze, instytucje antykorupcyjne oraz sektor prywatny, z notą zbliżoną do 40 punktów.
Według autorów badania, wskazuje ono, że na przestrzeni ostatniej dekady, na wysiłki podejmowane w celu zwiększania uczciwości tamtejszych instytucji publicznych poniesione zostały pokaźne środki. Jednak poziom poczynionych wydatków publicznych nie koresponduje z uzyskaną w badaniu punktacją i wynikami w walce z korupcją.
W raporcie sformułowane zostały rekomendacje. Wśród tych generalnych, odnoszących się do wszystkich obszarów, znajdują się zalecenia dotyczące zwiększenia efektywności wydatkowanych środków, zwiększenia przejrzystości procedur dotyczących zatrudniania na kluczowych stanowiskach oraz rozwoju mechanizmów sprzyjających rozliczalności i przejrzystości.
Opublikowany raport jest drugim tego typu opracowaniem przygotowanym dla Bułgarii. W 2011 roku badaniem Krajowego Systemu Uczciwości objętych zostało 25 krajów. Inicjatywa stanowi element międzynarodowego projektu realizowanego przez Transparency International, finansowanego przez Dyrekcję Generalną ds. Stosunków Wewnętrznych Komisji Europejskiej, w ramach Programu Przeciwdziałania i Zwalczania Korupcji.
Raport opublikowany został na stronie internetowej Transparency International.
Źródła:
http://www.balkans.com/open-news.php?uniquenumber=138090
http://www.transparency.org/news_room/latest_news/press_releases_nc/2012/2012_03_01_tibulgaria_nisrelease
http://www.transparency.org/policy_research/nis/methodology
